9 Eylül

Olaylar

Doğumlar

Ölümler

Tatiller ve özel günler

Kaynakça

9 Eylül, Miladi takvime göre yılın 252. (artık yıllarda 253.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 113 gün vardır.

MÖ 479 - Platea Muharebesi gerçekleşti.
1141 - Katvan Muharebesi gerçekleşti.
1493 - Osmanlı ile Macaristan Krallığı destekli Hırvatistan Krallığı birleşik ordusu arasında Krbava Muharebesi gerçekleşti.
1543 - Mary Stuart, daha 9 yaşındayken taç giyerek İskoçya Kraliçesi oldu.
1570 - Lefkoşa, Türkler tarafından fethedildi.
1850 - Kaliforniya, 31. eyalet olarak ABD'ye kabul edildi.
1892 - Jüpiter'in beşinci uydusu olan Amalthea bulundu.
1914 - İttihat ve Terakki Cemiyeti, Osmanlı Hükûmeti'nin kabul ettiği tüm kapitülasyonları reddetti.
1922 - İzmir'in Kurtuluşu: Dumlupınar Meydan Muharebesi'nin kazanılmasının ardından Yunan Ordusu'nu önüne katan Türk Ordusu işgal altında bulunan İzmir'e girdi.
1923 - Cumhuriyet Halk Partisi, Mustafa Kemal Atatürk tarafından kuruldu.
1940 - Macar Ordusu, 87 Rumeni ve 6 Yahudiyi Treznea Katliamı'nda öldürdü.
1945 - Çin-Japon Savaşı (1937-1945) sona erdi.
1948 - Kim İl-sung, Kuzey Kore'nin kuruluşunu ilan etti.
1971 - Boğaziçi Üniversitesi'nin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1974 - 11. Altın Portakal Film Festivali'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Lütfi Ömer Akad'ın Düğün filmi aldı.
1992 - İspanya, Katalonya bölgesinin özerkliğini tanıdı.
1993 - İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti.
2001 - 12 Dev Adam, Türkiye'de düzenlenen Avrupa Şampiyonasında ikinci oldu.
2011 - Dünya'nın en büyük mozaik müzesi olan Gaziantep'teki Zeugma Mozaik Müzesi ziyarete açıldı.

214 - Aurelian, Roma İmparatoru (ö. 275)
384 - Honorius, önce Roma İmparatoru sonra Batı Roma İmparatoru (ö. 423)
1349 - III. Albert, Habsburg Hanedanı'nın üyesi, 1365'ten ölümüne kadar Avusturya dükü (ö. 1395)
1466 - Ashikaga Yoshitane, Ashikaga şogunluğunun 10. şogunu (ö. 1523)
1583 - Girolamo Frescobaldi, İtalyan besteci (ö. 1643)
1585 - Armand Jean du Plessis de Richelieu, Fransız din adamı, asilzade ve siyasetçi (ö. 1642)
1737 - Luigi Galvani, İtalyan fizikçi (ö. 1798)
1778 - Clemens Brentano, Alman yazar (ö. 1842)
1823 - Joseph Leidy, Amerikalı bilim insanı (ö. 1891)
1828 - Lev Tolstoy, Rus yazar (ö. 1910)
1855 - Houston Stewart Chamberlain, İngiliz yazar ve filozof (ö. 1927)
1869 - Abdullah Cevdet, Osmanlı siyaset adamı ve düşünür, göz doktoru, şair ve tercüman (ö. 1932)
1901 - Jürgen Wagner, Alman general (ö. 1947)
1906 - Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş (ö. 1971)
1908 - Cesare Pavese, İtalyan ozan ve romancı (ö. 1950)
1909 - Arthur Jonath, Alman atlet (ö. 1963)
1912 - Wilhelm Oxenius, Alman asker
1913 - Tarık Levendoğlu, Türk sahne tasarımcısı, tiyatro yönetmeni, çevirmen ve fresk ressamı (ö. 1978)
1919 - Gottfried Dienst, İsviçreli futbol hakemi (ö. 1998)
1922
- Bernard Bailyn, Amerikalı tarihçi, yazar ve profesör (ö. 2020)
- Hans Dehmelt, Alman asıllı Amerikalı fizikçi (ö. 2017)
1923 - Marcel Zanini, Türk-Fransız caz müzisyeni (ö. 2023)
1924
- Sylvia Miles, Amerikalı oyuncu
- Russell M. Nelson, Amerikalı dini lider, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin şu anki başkanı ve peygamberi, 12 Havariler Kurulunun eski başkanı
1925
- Berni Alder, Almanya doğumlu Amerikalı fizikçi (ö. 2020)
- Soňa Červená, Çek opera sanatçısı, aktris ve keman sanatçısı (ö. 2023)
1926
- Jan-Olaf Strandberg, İsveçli aktör
- Erhard Eppler, Alman Sosyal Demokrat siyasetçi, eski bakan ve eğitimci (ö. 2019)
- Yusuf el-Karadavi, Mısırlı din bilgini ve Dünya Müslüman Alimler Birliği başkanı (ö. 2022)
1928 - Sol LeWitt, Amerikalı heykeltıraş ve ressam (ö. 2007)
1929
- Aleksey Maslennikov, Rus Sovyet tenor ve opera sanatçısı (ö. 2016)
- Stu Phillips, Amerikalı besteci, şef ve plak yapımcısı
1930
- Gültekin Oransay, Türk müzikbilimci, tarih ve dil araştırmacısı
- Frank Lucas, Amerikalı uyuşturucu baronu, gangster ve suç patronu
1932 - Müşfik Kenter, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 2012)
1935
- Demir Özlü, Türk öykü ve roman yazarı
- Haim Topol, İsrailli tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2023)
1936 - David Gold, İngiliz iş adamı ve yönetici (ö. 2023)
1938 - Claudio Nizzi, İtalyan çizgi romancı ve senarist
1939
- Alexandre Benmakhlouf, Fransız hukukçu
- Sharon Ambrose, Amerikalı siyasetçi (ö. 2017)
- Froilan Tenorio, Amerikalı siyasetçi ve bürokrat
1940 - Cihangir Gaffari, İranlı aktör
1941 - Dennis Ritchie, Amerikalı bilgisayar mühendisi (ö. 2011)
1942
- Ataman Yalgın, Türk büyükelçi (ö. 2021)
- Ted Herold, Alman rock and roll şarkıcısı ve aktör (ö. 2021)
1943
- Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu (ö. 2015)
- Frank Clark, İngiliz futbolcu ve teknik direktör
- Hélène Vincent, Fransız oyuncu ve tiyatro yönetmeni
- Art LaFleur, Amerikalı oyuncu (ö. 2021)
- Madeline Kripke, dünyanın en büyük sözlük koleksiyonlarından birine sahip kitap koleksiyoncusu (ö. 2020)
1944 - Álvaro Gil-Robles, İspanyol hukukçu ve siyasetçi
1945 - Erbil Tuşalp, Türk gazeteci ve yazar
1946
- Pablo Alarcón, Arjantinli oyuncu
- Adrian Smith, İngiliz istatikçi
1947 - Emin Kansu, Türk doktor ve akademisyen
1949 - John Curry, Olimpiyat ve Dünya Şampiyonu İngiliz buz patenci
1951
- Fikri Arkan, Türk ülkücü militan
- Robert Desiderio, Amerikalı aktör (ö. 2021)
- Ildikó Schwarczenberger, Macar eskrimci (ö. 2015)
1952 - David A. Stewart, İngiliz müzisyen ve prodüktör
1953
- Janet Fielding, Avustralyalı oyuncu
- Sami Dedeoğlu, Türk iş insanı ve siyasetçi
1956 - Ayhan Kavas, Türk oyuncu
1957 - Šefik Džaferović, Boşnak siyasetçi
1958
- Almasbei Kchach, Abhazyalı siyasetçi (ö. 2012)
- Mrinal Haque, Bangladeşli heykeltıraş (ö. 2020)
1959
- Ruhsar Öcal, Türk opera solisti, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
- Ali Buysaim, Birleşik Arap Emirlikli eski futbol hakemi
1960
- Nurullah Genç, Türk iktisatçı ve şair
- Hugh Grant, İngiliz oyuncu ve film yapımcısı
- Ruth Jacott, Hollandalı şarkıcı
- Urmas Sisask, Eston besteci
1961 - Faruk Çaturoğlu, Türk siyasetçi
1962
- Kaija Kärkinen, Fin şarkıcı
- Renato Gaúcho, Brezilyalı eski futbolcu ve teknik direktör
1963
- Eymen Mansur, Mısırlı milli futbolcu
- Roberto Donadoni, İtalyan teknik direktör ve eski millî futbolcu
1964
- Lance Acord, Amerikalı görüntü yönetmeni ve yapımcı
- Aleksandar Hemon, Bosnalı yazar, gazeteci, denemeci ve eleştirmen
1965
- Cihat Levent, Türk millî basketbolcu, spor yöneticisi ve sivil toplum kuruluşu aktivisti
- Yücel Savaş, Türk siyasetçi ve iş insanı
- Erick Lonnis, Kosta Rikalı millî futbolcu
1966 - Adam Sandler, Amerikalı oyuncu
1967
- Akshay Kumar, Hint-Punjablı oyuncu, yönetmen ve yapımcı
- Anna Malle, Amerikalı porno yıldızı (ö. 2006)
- Akshay Kumar, Hint oyuncu
1969
- Rachel Hunter, Yeni Zelandalı manken, oyuncu ve reality Tv şov sunucusu
- Özlem Zengin, Türk avukat ve siyasetçi
1970
- Tülay Günal, Türk oyuncu
- Cüneyt Mete, Türk oyuncu
1971
- Sevil Akı Saner, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı
- Eric Stonestreet, Amerikalı aktör ve komedyen
1972
- Natasha Kaplinsky, İngiliz haber sunucusu
- Xavier Pascual, İspanyol profesyonel basketbol antrenörü
- George Perez, Amerikalı oyuncu
- Goran Višnjić, Hırvat oyuncu
1974 - Ece Uslu, sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu
1975
- İlker Kızmaz, Türk oyuncu
- Michael Bublé, Kanadalı müzisyen, pop-caz sanatçısı ve oyuncu
1976
- Emma de Caunes, Fransız oyuncu ve yönetmen
- Mick Blue, Avusturyalı pornografik film oyuncusu ve yönetmen
1977
- Fatih Tekke, Türk futbolcu ve teknik direktör
- Ferzad Mecidi, İranlı milli futbolcu
1978 - Arzu Şahin, Türk halk müziği sanatçısı
1979
- Nikki DeLoach, Amerikalı oyuncu ve performans şarkıcısı
- Gökçe, Türk şarkıcı, söz yazarı ve besteci
1980
- Václav Drobný, Çek eski millî futbolcu (ö. 2012)
- Michelle Williams, Amerikalı oyuncu
1981 - Lyn, Güney Koreli R&B şarkıcısı
1982
- Isabelle Caro, Fransız manken ve oyuncu (ö. 2010)
- Welissa De Souza Gonzaga, Brezilyalı voleybolcu
1983 - Rodrigo Souto, Brezilyalı futbolcu
1984
- Brad Guzan, Amerikalı futbolcu
- Mihalis Sifakis, Yunan eski millî futbolcu
1985
- Lior Eliyahu, İsrailli profesyonel basketbolcu
- Luka Modrić, Hırvat millî futbolcu
1986
- İbrahim Kendirci, Türk oyuncu
- Luc Mbah a Moute, Kamerunlu profesyonel basketbolcu
1987
- Afrojack, Hollandalı DJ ve prodüktör
- Alex Song, Kamerunlu futbolcu
- Clayton Snyder, Amerikalı oyuncu
- Gökhan Keser, Türk şarkıcı
1988 - Danilo D'Ambrosio, İtalyan futbolcu
1989
- Beta Berk Bayındır, Türk rapçi ve söz yazarı (ö. 2022)
- Dairis Bertāns, Letonyalı basketbolcu
1990
- Hüsnü Başkurt, Türk futbolcu
- Muhammed er-Rumeyhi, Bahreynili futbolcu
1991
- Oscar, Brezilyalı millî futbolcu
- Danilo Luís Hélio Pereira, Portekizli futbolcu
1992 - Başaran Saraçoğlu, Türk futbolcu
1993
- Sarah Logan, Amerikalı profesyonel güreşçi
- Pablo Insua, İspanyol futbolcu
1994
- Yuliana Korolkova, Rus manken
- Jure Balkovec, Sloven futbolcu
- Lucas Ontivero, Arjantinli futbolcu
- Gilbert Koomson, Ganalı millî futbolcu
- Matt Macey, İngiliz futbolcu
- Ali Faiz Atiyye, Iraklı futbolcu
- Yuto Horigome, Japon futbolcu
- Yuta Toyokawa, Japon futbolcu
- William Guzmán, Meksikalı futbolcu
1996 - Lennard Kämna, Alman profesyonel yol bisikletçisi
1997 - Fredrik Jensen, Fin futbolcu
1998 - Colin Dagba, Fransız futbolcu
1999 - Bilal Hassani, Fransız şarkıcı

276 - Florianus, Roma İmparatoru
1087 - I. William, İngiltere Kralı (d. 1028)
1271 - III. Yaroslav, 1264'ten 1271'e kadar ilk Tver Prensi ve Vladimir'in onuncu Büyük Prensi (d. 1230)
1483 - IV. Edward, İngiltere Kralı (d. 1442)
1487 - Chenghua, Çin İmparatoru (d. 1447)
1513 - IV. James, İskoç Kralı (d. 1473)
1569 - Pieter Brueghel, Hollandalı ressam (d. 1525)
1583 - Humphrey Gilbert, I. Elizabeth döneminde görev yapmış İngiliz maceraperest, kâşif, milletvekili ve asker (d. 1539)
1596 - Anna Jagiellon, 1575'ten 1586'ya Polonya kraliçesi ve Litvanya Büyük Düşesi (d. 1523)
1830 - Bailey Bartlett, Amerikalı siyasetçi (d. 1750)
1841 - Augustin Pyramus de Candolle, İsviçreli botanikçi (d. 1778)
1891 - Jules Grévy, Fransız devlet adamı (d. 1807)
1898 - Stéphane Mallarmé, Fransız şair (d. 1842)
1901 - Henri de Toulouse-Lautrec, Fransız ressam (d. 1864)
1941 - Hans Spemann, Alman embriyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1869)
1942 - Şevki Savaşçı, Türk asker ve İstiklâl Savaşı gazisi (d. 1878)
1943 - Charles McLean Andrews, Amerikalı tarihçi (d. 1863)
1959 - Ramón Fonst, Kübalı eskrimci (d. 1883)
1976 - Mao Zedong, Çinli devrimci, siyasetçi ve Çin Komünist Partisi'nin kurucusu (d. 1893)
1978 - Ida Noddack, Alman kimyager ve fizikçi (d. 1896)
1978 - Jack Warner, Kanada doğumlu Amerikalı film yapımcısı (d. 1892)
1981 - Jacques Lacan, Fransız psikiyatr (d. 1901)
1983 - Luis Monti, Arjantinli futbolcu (d. 1901)
1984 - Yılmaz Güney, Türk yönetmen ve sinema oyuncusu (d. 1937)
1985 - Sırrı Atalay, Türk siyasetçi ve hukukçu (d. 1919)
1985 - Paul Flory, 1974 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazanan Amerikalı kimyacı (d. 1910)
1985 - Erkan Yücel, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1944)
1989 - Elevter Andronikaşvili, Gürcü fizikçi (d. 1910)
1990 - Nicola Abbagnano, İtalyan varoluşçu felsefeci (d. 1901)
1993 - Maurice Yaméogo, Burkina Fasolu siyasetçi (d. 1921)
1995 - Erik Nilsson, İsveç futbolcu (d. 1916)
1996 - Bill Monroe, Amerikalı mandolist, şarkıcı ve şarkı sözü yazarı (d. 1911)
1997 - Burgess Meredith, Amerikalı oyuncu (d. 1907)
1998 - Semiha Şakir, Türk hayırsever (d. 1905)
2001 - Ahmet Şah Mesut, Afgan askeri lider (d. 1953)
2003 - Edward Teller, Macar asıllı Amerikalı kuramsal fizikçi (d. 1908)
2006 - Mehmet Emin Aga, Batı Trakya Türkü İskeçe seçilmiş müftüsü (Batı Trakya-Yunanistan) (d. 1932)
2007 - Saide Arifova, Kırım Tatarı İkinci Dünya Savaşı 74 Yahudi çocuğu kurtaran kadın (d. 1916)
2010 - Bent Larsen, Danimarkalı satranç oyuncusu (d. 1935)
2010 - Rauno Mäkinen, Fin güreşçi (d. 1931)
2013 - Patricia Blair, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1931)
2014 - Denny Miller, Amerikalı oyuncu (d. 1934)
2016 - Mario Spezi, İtalyan gazeteci ve yazar (d. 1945)
2017 - Frank Aarebrot, Norveçli siyaset bilimci ve akademisyen (d. 1947)
2018 - Frank Andersson, İsveçli güreşçi ve tv gösteri sanatçısı (d. 1956)
2018 - Javier Usabiaga Arroyo, Meksikalı iş insanı ve siyasetçi (d. 1939)
2018 - Mr. Catra, Brezilyalı pop-funk müziği şarkıcısı, müzisyen ve aktör (d. 1968)
2019 - Seher Hüdayari, Tahran'da İslami Devrim Mahkemesi önünde kendisini ateşe vermesiyle bilinen İranlı kadın (d. 1990)
2019 - Lavrendis Maheriças, Yunan rock müzisyeni ve şarkı sözü yazarı (d. 1956)
2019 - Dinçer Sümer, Türk tiyatro oyuncusu, yönetmen ve seslendirme sanatçısı (d. 1938)
2020 - Henrietta Boggs, Amerikalı yazar, gazeteci ve aktivist (d. 1918)
2020 - KS Firoz, Bangladeşli aktör (d. 1946)
2020 - Shere Hite, ABD doğumlu Alman seksolog ve feminist (d. 1942)
2020 - Yopie Latul, Endonezyalı şarkıcı (d. 1953)
2020 - Amos Luzzatto, İtalyan yazar (d. 1928)
2021 - Borhane Alaouié, Lübnanlı film yönetmeni (d. 1941)
2021 - Marianne Battani, Amerikalı siyasetçi ve hukukçu (d. 1944)
2021 - Urbain Braems, Belçikalı eski futbolcu, teknik direktör (d. 1933)
2021 - Wiesław Gołas, Polonyalı aktör (d. 1930)
2021 - Lucette Michaux-Chevry, Fransız merkez sağ siyasetçi, eski bakan (d. 1929)
2021 - Danilo Popivoda, Sloven profesyonel futbolcu ve teknik direktör (d. 1947)
2022 - Jack Ging, Amerikalı aktör (d. 1931)
2022 - Mark Miller, Amerikalı aktör, senarist, yapımcı ve yönetmen (d. 1924)

İzmir'in Kurtuluş Günü (1922)^[1]
Kuzey Kore Bağımsızlık Günü^[2]^[3]^[4]

Ağu – Eylül – Ekim

^ "İzmir'in Kurtuluşunun 100. Yıl Dönümü Kutlama Programı". www.izmir.gov.tr. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
^ "North Korea's Kim marks founding day with parade, promises to China, Russia". Al Jazeera.
^ "North Korea: North Korea to mark 75th founding anniversary, Sept. 9". North Korea: North Korea to mark 75th founding anniversary, Sept. 9 | Crisis24.
^ https://www.reuters.com/world/asia-pacific/north-korea-marks-founding-day-with-parade-diplomatic-exchanges-2023-09-09/

[1] "İzmir'in Kurtuluşunun 100. Yıl Dönümü Kutlama Programı". www.izmir.gov.tr. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.

[2] "North Korea's Kim marks founding day with parade, promises to China, Russia". Al Jazeera.

[3] "North Korea: North Korea to mark 75th founding anniversary, Sept. 9". North Korea: North Korea to mark 75th founding anniversary, Sept. 9 | Crisis24.

[4] ttps://www.reuters.com/world/asia-pacific/north-korea-marks-founding-day-with-parade-diplomatic-exchanges-2023-09-09/

[1]

[2]

[3]

[4]