Aysel Tuğluk
Aysel Tuğluk (17 Temmuz 1965, Elazığ), Zaza[1] kökenli Türk siyasetçidir. 2007-2009 ve 2011-2015 yılları arasında yaklaşık 6,5 yıl boyunca TBMM'de milletvekili olarak görev yapmıştır.
| Aysel Tuğluk | |
|---|---|
| HDP Genel Başkan Yardımcısı | |
| Görev süresi 24 Ocak 2016 - 26 Aralık 2016 | |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 23. ve 24. dönem milletvekili | |
| Görev süresi 1 Ekim 2011 - 7 Haziran 2015 | |
| Seçim bölgesi | 2011 - Van (bağımsız) |
| Görev süresi 22 Temmuz 2007 - 31 Aralık 2009 | |
| Seçim bölgesi | 2007 - Diyarbakır (bağımsız) |
| DTP Eş Genel Başkanı | |
| Görev süresi 17 Ağustos 2005 - 9 Kasım 2007 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 17 Temmuz 1965 Elazığ, Türkiye |
| Partisi | Demokratik Toplum Partisi Halkların Demokratik Partisi |
| Bitirdiği okul | İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| Mesleği | Siyasetçi, avukat |
Terör örgütünün propagandasını yapmak suçundan 2009, 2011 ve 2012 yıllarında ayrı cezalar aldı. "Silahlı terör örgütü yöneticisi olmak" suçlamasıyla 26 Aralık 2016'da gözaltına alındı ve tutuklu olarak yargılandı. 2018'de "terör örgütü yöneticisi olmak" suçundan 10 yıl hapis cezası aldı. Yaklaşık altı yıllık tutukluluk ve hükümlülük süresinin ardından demans hastalığı nedeniyle 27 Ekim 2022 tarihinde tahliye edildi.
Yaşamı
değiştir17 Temmuz 1965'te Elazığ'da Hüseyin ve Hatun çiftinin üç çocuğundan biri olarak doğdu. 7 yaşındayken babası, 14 yaşındayken de ağabeyi öldü. Diğer ağabeyiyle birlikte İstanbul'daki üniversitelerde okuma hakkı kazandıklarında ailesiyle birlikte İstanbul'a taşındı.[2] İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra serbest avukat olarak çalıştı. Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliğinde bulundu. İnsan Hakları Derneği üyesi ve Yurtsever Kadınlar Derneği kurucusu oldu.
Siyasi kariyeri
değiştir2005'te kurulan Demokratik Toplum Partisi kurucu eşbaşkanlığı görevini yürüttü. 2007 seçimlerinde Diyarbakır'dan bağımsız milletvekili seçildi, TBMM'de yemin ettikten sonra Demokratik Toplum Partisi grubuna katıldı. Aynı yıl içinde, DTP içindeki ılımlı kanattan olduğu iddia edilen ve Ahmet Türk'le beraber parti içinde "pasif ve uzlaşmacı" olmakla eleştirilen Tuğluk, 9 Kasım 2007 tarihindeki DTP Olağanüstü Kongresi'nde eşbaşkanlık görevinden ayrıldı.[3][4][5] Demokratik Toplum Partisi'nin kapatılması üzerine 31 Aralık 2009 tarihinde milletvekilliği sona erdi.[6] 2009 yılı başında, 2006'da Batman'da yaptığı bir konuşmada "PKK kimine göre kahramandır" dediği için PKK propagandası yaptığı gerekçesiyle, 1 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.[7]
12 Haziran 2011 tarihinde yapılan genel seçimde Van'dan bağımsız milletvekili seçildi, ardından 2010'da kurulan HDP'ye katıldı. 17 Mart 2010'da Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde yaptığı konuşmada kullandığı ifadeler üzerine açılan davanın sonucunda 2 Ağustos 2011'de iki yıl hapis cezası aldı. 2007 ve 2010 arasında katıldığı 12 ayrı etkinlikte yaptığı konuşmalardan dolayı yargılandığı davalarda ise "PKK silahlı terör örgütü üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek" ve "terör örgütünün propagandasını yapmak" suçlarından toplam 14 yıl 7 ay hapis cezası aldı.[8]
Partisindeki iki dönem milletvekilliği yapan isimlerin yeniden aday gösterilmeme kuralı uyarınca 2015 seçimlerinde aday olmadı.[9] HDP'nin 24 Ocak 2016'daki 2. Olağan Kongresinde Parti Meclisine seçildi ve Genel Başkan Yardımcılığı görevine getirildi.[10] Bu görevi sürdürdüğü sırada, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen bir soruşturma kapsamında 26 Aralık 2016'da gözaltına alındı[11] ve üç gün sonra "silahlı terör örgütü yöneticisi olmak" suçlamasıyla tutuklandı.[12]
Yargılandığı davalarda, 2 Ocak 2018 tarihinde Kandıra Asliye Ceza Mahkemesi tarafından “toplantı ve gösteri kanununa muhalefet” suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezasına, 17 Mart 2018 tarihinde ise Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından "terör örgütü yöneticisi olmak" suçundan 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[13] Yaklaşık altı yıllık tutukluluk ve hükümlülük süresinin ardından, yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle Adli Tıp Kurumu'nca verilen ve cezaevinde kalamayacağını belirten rapor doğrultusunda, hükümlü bulunduğu Kocaeli Kandıra F Tipi Cezaevinden 27 Ekim 2022 tarihinde tahliye edildi.[14]
PKK ile ilişkisi
değiştirAğabeyinin PKK'da aktif olarak faaliyet göstermiş olmasının da etkisiyle, Aysel Tuğluk'un PKK ile irtibatlı olduğu dile getirilmektedir.[15] Abdullah Öcalan'ın eski avukatı ve arkadaşlarından Aytekin Tuğluk'un kız kardeşi olan Tuğluk, aynı zamanda Abdullah Öcalan'ın ölüm cezasına çarptırılması üzerine cezasının hafifleştirilmesi amacıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde açtığı davada Öcalan'ın avukatlığını yapmıştır. Yakalandıktan sonra itirafçı olan, “Bahoz Bismil” kod adlı PKK'lı, 2015'te yaralandığı sırada gizlenmesi için Aysel Tuğluk tarafından Şanlıurfa'dan arabayla alınıp Mardin'deki bir eve götürüldüğünü ifade etmiştir.[16]
Tuğluk, söz konusu ilişki nedeniyle şu cezaları almıştır:
- 5 Şubat 2009'da, terör örgütünün propagandasını yapmak suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezası,
- 2 Ağustos 2011'de, terör örgütünün propagandasını yapmak suçundan 2 yıl hapis cezası,
- 12 Haziran 2012'de, PKK silahlı terör örgütü üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek ve terör örgütünün propagandasını yapmak suçlarından toplam 14 yıl 7 ay hapis cezası,
- 2 Ocak 2018'de, toplantı ve gösteri kanununa muhalefet suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezası,
- 17 Mart 2018'de, terör örgütü yöneticisi olmak suçundan 10 yıl hapis cezası.
Kişisel yaşamı
değiştirAnnesi Hatun Tuğluk, 13 Eylül 2017'de 78 yaşında Ankara'da öldü. Ertesi gün Ankara Batıkent’te bulunan Ergazi Pir Sultan Cem Evi’nde düzenlenen törenin ardından gömülmek üzere İncek mezarlığına götürüldü. Aysel Tuğluk ise cezaevi yönetiminin izniyle törene katıldı. Bu sırada bir grup, cenazeye katılanlara önce sözlü, sonra fiziksel saldırıda bulundu. Zarar görmemesi için İncek mezarlığına gömülen cenaze, daha sonra Tuğluk’un ailesinin isteği üzerine gömüldüğü yerden çıkarılarak Tunceli'ye götürüldü ve burada gömüldü.[17]
Aysel Tuğluk, gözaltına alındığı 26 Aralık 2016 tarihinden itibaren tutuklu olarak yargılandı ve 2018 yılında iki kez hüküm giydi. Cezaevinde bulunduğu bu süre içinde demans hastalığına yakalandı. Hastalığının 2021 yılında şiddetlenmesi üzerine Tuğluk'un tahliye edilmesi çağrıları yapıldı.[18] Adli Tıp Kurumu, Tuğluk için üç kez "cezaevinde kalabilir" raporu yayımladıktan[19] sonra yapılan dördüncü inceleme sonucunda "cezaevinde kalamaz" raporu verdi.[20] Bunun üzerine hükümlü bulunduğu cezaevinden 27 Ekim 2022 tarihinde tahliye edildi.
Evliliği "ürkütücü, kadını kuşatan bir kurum" olarak gören Tuğluk bekârdır.[2]
Kaynakça
değiştir- ^ "Kürtçe konuşmayı, DTP'li vekillerin üçte biri anlamadı". 1 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2012.
- ^ a b "Aktif politika yaparak cezaevinde öldürülen abime vefa borcumu ödüyorum". Hürriyet. 5 Ağustos 2007. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2009.
- ^ "Aysel Tuğluk'a 1,5 Yıl Hapis". Amerika'nın Sesi. 5 Şubat 2009. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ "Aysel Tuğluk'a 14 yıl 7 Ay Hapis". Bianet. Erişim tarihi: 12 Haziran 2012.
- ^ "HDP Tan'ı aday göstermeyecek". Al Jazeera. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ "HDP'de yeni yönetimin amacı ne?". aljazeera.com.tr. 2 Şubat 2016. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
- ^ "Aysel Tuğluk gözaltına alındı". Sabah. 26 Aralık 2016. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
- ^ "Aysel Tuğluk tutuklandı". ntv.com.tr. 28 Aralık 2016. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
- ^ "Aysel Tuğluk'a 10 Yıl Hapis". Bianet.
- ^ "Aysel Tuğluk Kandıra F Tipi Cezaevi'nden tahliye edildi". Habertürk. 27 Ekim 2022. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022.
- ^ "HABER PORTRE: AYSEL TUĞLUK - Öcalan'ın avukatı, çocukluk yıllarından beri PKK'ya yakın". 9 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2009.
- ^ "HDP'li Aysel Tuğluk yaralı teröristi böyle kaçırmış". Yeni Şafak. 10 Aralık 2021. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ "Aysel Tuğluk'un Annesinin Cenazesine Saldırı". Bianet. 14 Eylül 2017.
- ^ "Hafıza kaybı yaşayan Aysel Tuğluk'un abisi: Soruyu 3-4 kez soruyor, bazı şeyleri hatırlamıyor; bunun geri dönülemez bir yere gelmesinden endişe ediyorum". T24. 16 Aralık 2021. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ "Aysel Tuğluk için üçüncü kez "cezaevinde kalabilir" raporu". Dokuz8 Haber. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022.
- ^ "ATK'den Aysel Tuğluk için 'Cezaevinde kalamaz' raporu". Gazete Duvar. 27 Ekim 2022. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022.