Vikipedi

Kürt aşiretleri

Vikimedya liste maddesi
13 Ekim 2024 tarihinde kontrol edilmiş kararlı sürüm gösterilmektedir. İnceleme bekleyen 27 değişiklik bulunmaktadır.

Aşağıda, Batı Asya'daki Kürdistan coğrafi-kültürel bölgesinde yer alan bir etnik grup olan Kürt halkının (Sorani Kürtçesi: هۆزە کوردیەکان) kabilelerinin bir listesi yer almaktadır.

Kürtlerin yaşadığı bölgeler. Tarihi, kültürel ve coğrafi olarak Kurdistan olarak isimlendirilir.

Ermenistan ve Gürcistan

değiştir

Ermenistan ve Gürcistan'daki Kürt aşiretleri, iki ana göç dalgası sırasında Van, Kars ve Doğubayazıt bölgelerinden Kafkasya'ya gelen Ezidilerden oluşur. Birinci dalga 19. yüzyıldaki Rus-Osmanlı savaşları sırasında (1828-1829 ve 1879-1882) ve ikinci dalga 1. Dünya Savaşı sırasında, özellikle Ermeni Kıırımı sırasında ve sonrasında, Ezidilerin de Ermenilerle birlikte hedef alındığı dönemde gerçekleşmiştir. Göç etmeden önce, Ezidiler Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Kürt aşiret etkileşimlerinin ayrılmaz bir parçasıydı. Birinci göç dalgası sırasında gelen Ermenistan Ezidileri, Aragatz'ın dağlık bölgelerindeki Aparan ve Talin eyaletlerine yerleşirken, ikinci dalga sırasında gelen Ezidiler Ashtarak, Echmiadzin ve Armavir'deki köylere yerleşmiştir.

Büyük aşiretler

değiştir

Büyük aşiretler ve bunların alt kolu olan aşiretler aşağıdakilerden oluşur:

  • Xaltî
  • Anqosî
  • Axlerî
  • Zukiriye Aşireti
    • Baravî
    • Bûtikî
    • Belekerî
    • Dasinî
    • Divinî
    • Korkitiya
    • Kurtikî
    • Masekî
    • Çohreşî
    • Memreşî
    • Mendesorî
    • Mendikî
    • Reshî
    • Reshkî
    • Shemsika
    • Sorî
  • Mehemdiye Aşireti
    • Mehemdî
    • Memreşa
  • Hesiniye Aşireti
    • Belekerî
    • Beyandûrî
    • Bûvkî
    • Dasinî
    • Dawidî
    • Divinî
    • Dodkî
    • Gêloyî
    • Kashakhî
    • Mamtajî
    • Memîdokî
    • Mekhsûdî
    • Mûskî
    • Mîrangî
    • Qazanî
    • Kûçî
    • Remoshî
    • Sherqî
    • Tûzhkî
    • Ûdî
    • Ortilî (Tartışmalı)
  • Sipki Aşireti
    • Belî
    • Chîlî
    • Îsedizî
    • Kashakha
    • Karêyî
    • Kilêrî
    • Mikhayla
    • Pîvazî
    • Rejevî
    • Rojkî
    • Sahaniya
    • Stûrkî
    • Shanezera
    • Shemsika
    • Utî

Türkiye

değiştir

Adıyaman

değiştir

Adıyaman ili'nde şu aşiretler bulunmaktadır:

Ağrı

değiştir

Aşağıdaki aşiretler Ağrı'da bulunmaktadır ve hepsi Şafii'dir:[32]

Aksaray

değiştir

Aksaray İli'nde şu aşiretler bulunmaktadır:

Ankara

değiştir

Ankara İli'nde şu aşiretler bulunmaktadır:

Ardahan

değiştir

Ardahan'da aşağıdaki kabileler bulunmaktadır:[37]

  • Bezikan
  • Cemaldînî
  • Kaskan
  • Sipkan
  • Pîrebadî
  • Zilan

Batman

değiştir

Bingöl

değiştir

Bitlis

değiştir

Bitlis'te şu aşiretler bulunmaktadır:

Karadeniz ve Marmara Bölgeleri

değiştir

Karadeniz Bölgesi ve Marmara Bölgesi'nde şu boylar bulunmaktadır:

Diyarbakır

değiştir

Aşağıdaki kabileler Diyarbakır'da mevcuttur ve hepsi Şafii'dir:[76]

  • Bekirhan
  • Bedikan
  • Çaruma
  • Dodikan
  • Hancuk
  • Hasani
  • Hevedan
  • Hiyan
  • Izol
  • Keşko
  • Kulp
  • Mendan
  • Narik
  • Omeran
  • Paşur
  • Peçari
  • Şeyhdoda
  • Zahori

Elazığ

değiştir

Aşağıdaki aşiretler Elazığ'da mevcuttur ve aksi belirtilmediği takdirde hepsi Hanefi'dir:[77]

Erzincan

değiştir

Erzincan İli'nde şu aşiretler bulunmaktadır:

Erzurum

değiştir

Erzurum'da şu aşiretler bulunmaktadır:]:[95]

  • Balaban [96]
  • Belican
  • Belikan
  • Cibran
  • Çarekan
  • Dilxêran
  • Dimilî
  • Hasenan
  • Sevkar
  • Şadiyan
  • Şexbizin [97]
  • Xormekan
  • Zerikan

Gaziantep

değiştir

Aşağıdaki aşiretler Gaziantep'te mevcuttur ve aksi belirtilmediği takdirde hepsi Hanefi'dir:[98]

Kars

değiştir

Aşağıdaki aşiretler Kars ve Iğdır'da (1993'e kadar Kars ilçesidir) mevcuttur ve aksi belirtilmediği sürece hepsi Şafii'dir:[100]

Gümüşhane

değiştir

Gümüşhane'de bulunan ve hepsi Alevi olan aşiretler şunlardır:[102]

  • Abasan
  • Abdalan
  • Arel
  • Butkan
  • Kurêşan
  • Lolan
  • Şadiyan [103]
  • Şeyhhasan
  • Xormekan

Hakkâri

değiştir

Hakkâri'de şu aşiretler bulunmaktadır:[104]

  • Begzade
  • Diri
  • Doski
  • Ertuşi
  • Gerdî
  • Gewdan
  • Giravî
  • Goyan
  • Herki
  • Humara
  • Jirkî
  • Mamxûran
  • Oramar
  • Pinyanişî
  • Qeşûran
  • Silehi
  • Zerzan

Kahramanmaraş

değiştir

Kahramanmaraş'ta şu aşiretler bulunmaktadır:

Kayseri

değiştir

Kayseri'de şu aşiretler bulunmaktadır:

Kilis

değiştir

Aşağıdaki kabile Kilis'te bulunmaktadır ve Hanefi'dir:[109]

  • Delikan

Kırşehir

değiştir

Kırşehir İli'nde şu aşiretler bulunmaktadır:

Konya

değiştir

Konya'da şu aşiretler bulunmaktadır:

Malatya

değiştir

Malatya'da şu aşiretler bulunmaktadır:

Mardin

değiştir

Mardin'de şu aşiretler bulunmaktadır:

Muş

değiştir

Aşağıdaki aşiretler Muş'da mevcuttur ve aksi belirtilmediği takdirde hepsi Şafii'dir:[168]

Siirt

değiştir

Aşağıdaki kabileler Siirt Vilayeti'nde bulunmaktadır ve hepsi Şafii'dir:

Sivas

değiştir

Sivas'ta şu kabileler bulunmaktadır:

Şanlıurfa

değiştir

Şanlıurfa İli'nde şu aşiretler bulunmaktadır:

Şırnak

değiştir

Şırnak'ta şu aşiretler bulunmaktadır:[200]

  • Alikan
  • Aluwa
  • Amara
  • Bajarî
  • Batûyan/Botikan
  • Dêrşewî
  • Domanan
  • Dorikan
  • Dûdêran
  • Garîstan
  • Gewdan
  • Giravî
  • Girkê Emo
  • Giteyî
  • Goyan
  • Harûnan
  • Hecî Eliya
  • Hêsinan
  • Jirkî
  • Jîlyan
  • Kîçan
  • Mamxûran
  • Meman
  • Mîran
  • Mûsareşan
  • Omerkan
  • Qeşûran
  • Salihan
  • Sindî
  • Sipêrti
  • Soran
  • Şikakî
  • Şirnexî
  • Tayan
  • Welatî
  • Xêrikan
  • Zedkan
  • Zeherî
  • Zêvkî

Tunceli

değiştir

Tunceli'de şu aşiretler bulunmaktadır:

Van

değiştir

Aşağıdaki aşiretler Van'da mevcuttur ve hepsi Şafii'dir:[207]

  • Adaman
  • Alan
  • Asiyan
  • Buriki
  • Botan
  • Ertuşi
  • Ezdinan
  • Geloi
  • Hacidiran
  • Haydaran
  • Kurêşan
  • Manhuran
  • Meleyan
  • Memani
  • Milan
  • Pinyaniş
  • Shekak
  • Şemsikan
  • Takuri

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Oncu (2019), s. 20.
  2. ^ Oncu (2019), s. 24.
  3. ^ Oncu (2019), s. 31.
  4. ^ Oncu (2019), s. 38.
  5. ^ Oncu (2019), s. 48.
  6. ^ Oncu (2019), s. 54.
  7. ^ Oncu (2019), s. 56.
  8. ^ Oncu (2019), s. 62.
  9. ^ Oncu (2019), s. 64.
  10. ^ Oncu (2019), s. 130.
  11. ^ Oncu (2019), s. 106.
  12. ^ Oncu (2019), s. 133.
  13. ^ Oncu (2019), s. 154.
  14. ^ Oncu (2019), s. 155.
  15. ^ Oncu (2019), s. 346.
  16. ^ a b c Oncu (2019), s. 163.
  17. ^ Oncu (2019), s. 169.
  18. ^ Oncu (2019), s. 176.
  19. ^ Oncu (2019), s. 182.
  20. ^ Turkish state (2014), s. 21.
  21. ^ Oncu (2019), s. 219.
  22. ^ Oncu (2019), s. 221.
  23. ^ Turkish state (2014), s. 22.
  24. ^ Turkish state (2014), s. 23.
  25. ^ Oncu (2019), s. 281.
  26. ^ a b Gültekin, Ahmet Kerim (2013). "Kültürel Kimliklerin Çeşitliliği Bağlamında Özgün Bir Örnek: "Şavak Aşireti"". Antropoloji. 26 (129). ss. 130 and 140. 
  27. ^ a b Oncu (2019), s. 300.
  28. ^ a b Oncu (2019), s. 299.
  29. ^ Oncu (2019), s. 312.
  30. ^ Oncu (2019), s. 329.
  31. ^ Turkish state (2014), s. 34.
  32. ^ Turkish state (2014), ss. 36-62.
  33. ^ a b Andrews & Benninghaus (2002), s. 124.
  34. ^ a b c d e f Andrews & Benninghaus (2002), s. 114.
  35. ^ a b c d e Andrews & Benninghaus (2002), s. 115.
  36. ^ a b c d Andrews & Benninghaus (2002), s. 116.
  37. ^ Karakoç, Dağıstan (2014). Xoçvan (Çîrokên Nîvcomayî) (Kürtçe). Nûbihar. s. 12. ISBN 978-605-5053-17-8. 
  38. ^ a b Tan 2018, s. 196.
  39. ^ Tan 2018, s. 566.
  40. ^ a b Bozkurt 2021, s. 446.
  41. ^ a b c d e "Günümüz Sason Aşiretlerinin Dağılımı". 28 Temmuz 2016. 1 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022. 
  42. ^ Tan 2018, s. 568.
  43. ^ a b Tan 2018, s. 266.
  44. ^ Bozkurt 2021, s. 143.
  45. ^ Tan 2018, s. 191.
  46. ^ Tan 2018, s. 172.
  47. ^ a b Tan 2018, s. 183.
  48. ^ Bozkurt 2021, s. 384.
  49. ^ Bozkurt 2021, s. 465.
  50. ^ Bozkurt (2021), s. 363.
  51. ^ a b c d e f g Lezgîn, Roşan (4 Mart 2019). "Nameyê Dewanê Bongilanî". 
  52. ^ a b c d Akbulut (1995), s. 108.
  53. ^ a b c d Zuexpayij, Orhan (28 Ekim 2010). "Zazalar ve Zazaca Tartışmaları Üzerine". Erişim tarihi: 17 Ekim 2022. 
  54. ^ a b c d e f Akbulut (1995), s. 106.
  55. ^ a b c Akbulut (1995), s. 105.
  56. ^ a b c Akbulut (1995), s. 115.
  57. ^ a b Akbulut (1995), s. 114.
  58. ^ a b c d Akbulut (1995), s. 107.
  59. ^ Akbulut (1995), s. 217.
  60. ^ Akbulut (1995), s. 104.
  61. ^ a b Aksüt (2012), s. 224.
  62. ^ a b Tan 2018, s. 121.
  63. ^ Tan 2018, s. 375.
  64. ^ Kılıç (2017), s. 446.
  65. ^ a b c d Bitlis 1971il yıllığı. Ayyıldız Matbaası. 1971. s. 178. 
  66. ^ Bozkurt (2021), s. 389.
  67. ^ Bozkurt (2021), s. 441.
  68. ^ Bozkurt (2021), s. 436.
  69. ^ Bozkurt (2021), s. 390.
  70. ^ "İmam Rıza Ocağı ve Canbek Aşireti". Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  71. ^ Yiğit (2017). Osmanlı Arşivi Çorum Belgeleri Kataloğu (PDF). Çorum Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü. s. 480. ISBN 978-605-82689-3-7. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  72. ^ Yiğit (2017). Osmanlı Arşivi Çorum Belgeleri Kataloğu (PDF). Çorum Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü. s. 404. ISBN 978-605-82689-3-7. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  73. ^ Aksüt (2012), s. 256.
  74. ^ "Kurdên li dinyayê belavbûyî Şêxbizinî / Lek" (Kürtçe). 17 Şubat 2016. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. [ölü/kırık bağlantı]
  75. ^ Dr Mikaîlî (2020). "Îskana kurdên şêxbezenî (şêxbizin) li Anatolîyê" (PDF). Bîrnebûn (Kürtçe ve Türkçe), 76. ss. 6-22. Erişim tarihi: 24 Haziran 2020. 
  76. ^ Turkish state (2014), ss. 92-101.
  77. ^ Turkish state (2014), ss. 102-105.
  78. ^ a b Aksüt (2012), s. 261.
  79. ^ a b c d e f Yılmaz, Hacı (2018). "Palu aşiretler ve Koreşanlılar" (PDF). Uluslararası Palu Sempozyumu Bildiriler Kitabı. s. 426. Erişim tarihi: 1 Haziran 2020. 
  80. ^ Çakar (2013), s. 118.
  81. ^ "Altınoluk". Erişim tarihi: 31 Temmuz 2020. 
  82. ^ "Alevîlik / Rea Haq". 14 Ocak 2018. Erişim tarihi: 8 Mart 2020. 
  83. ^ "Kültürel Kimliklerin Çeşitliliği Bağlamında Özgün Bir Örnek: Şavak Aşireti". Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi. Cilt 26. Ankara University. 2013. ss. 129-156. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  84. ^ "Sinemilliler ve Sinemil Adı, Kökenleri". Pirha - Pir Haber Ajansı. 26 Aralık 2016. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  85. ^ Çakar (2019), s. 5.
  86. ^ a b c d Bulut (2013), s. 388.
  87. ^ a b c d e Bulut (2013), s. 391.
  88. ^ a b c d e Bulut (2013), s. 389.
  89. ^ "Atmalılar bin yıllık Tarihlerini araştıracak". Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 
  90. ^ a b Bulut (2013), s. 392.
  91. ^ a b c Bulut (2013), s. 390.
  92. ^ a b c d Bulut (2013), s. 395.
  93. ^ Bulut (2013), s. 399.
  94. ^ Aksüt (2012), s. 284.
  95. ^ Önder, Ali Rıza (1953). "Hınıs'ta aşiretler". Hinçer, İhsan (Ed.). Türk folklor araştırmaları. s. 1025. 
  96. ^ Kılıç (2017), s. 410.
  97. ^ Kılıç (2017), s. 455.
  98. ^ Turkish state (2014), ss. 138-147.
  99. ^ Nail Yılmaz (2005). Kentin Alevileri: Reşadiye, İkitelli örneği. s. 84. 
  100. ^ Turkish state (2014), ss. 165-201.
  101. ^ "Ardahan'ın tarihsel özeti ve Xoçvan / Korgeli (Gölgeli) köyü". Arya Haber. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  102. ^ Turkish state (2014), ss. 148-152.
  103. ^ Aksüt (2012), s. 298.
  104. ^ Peter Alfred, Andrews; Benninghaus, Rüdiger, (Ed.) (1989). Ethnic Groups in the Republic of Turkey. ss. 214-219. 
  105. ^ a b c d e f g h i Andrews & Benninghaus (2002), ss. 122-123.
  106. ^ a b c d e f g Andrews & Benninghaus (2002), s. 132-133.
  107. ^ Andrews & Benninghaus (2002), s. 137.
  108. ^ a b c d e f g h i j Andrews & Benninghaus (2002), s. 129.
  109. ^ Turkish state (2014), ss. 143.
  110. ^ a b c d e Andrews & Benninghaus (2002), s. 118.
  111. ^ a b c d e f g h i j Andrews & Benninghaus (2002), s. 119.
  112. ^ a b c Andrews & Benninghaus (2002), s. 120.
  113. ^ a b Çakar (2013), s. 116.
  114. ^ a b c Andrews & Benninghaus (2002), ss. 121-122.
  115. ^ a b Bozkurt 2021, s. 224.
  116. ^ Aksüt (2012), s. 294.
  117. ^ Bozkurt 2021, s. 540.
  118. ^ Bozkurt 2021, s. 325.
  119. ^ Çakar (2013), s. 117.
  120. ^ Öçal 2020, s. 37.
  121. ^ Tan 2018, s. 120.
  122. ^ a b Yalçın, Idris (2015). "Geçmişten günümüze İdil'in siyasî, idarî, sosyo-ekonomik ve kültürel tarihî". Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı. s. 28. 
  123. ^ Tan 2018, s. 302.
  124. ^ Tan 2018, s. 177.
  125. ^ Tan 2018, s. 108.
  126. ^ Tan 2018, s. 155.
  127. ^ Tan 2018, s. 165.
  128. ^ Tan 2018, s. 328.
  129. ^ Tan 2018, s. 263.
  130. ^ Tan 2018, s. 133.
  131. ^ Tan 2018, s. 169.
  132. ^ Tan 2018, s. 322.
  133. ^ a b Tan 2018, s. 102.
  134. ^ Tan 2018, s. 276.
  135. ^ Tan 2018, s. 130.
  136. ^ Tan 2018, s. 159.
  137. ^ Tan 2018, s. 161.
  138. ^ Öçal 2016, s. 36.
  139. ^ Tan 2018, s. 110.
  140. ^ Tan 2018, s. 334.
  141. ^ Tan 2018, s. 194.
  142. ^ a b c Tan 2018, s. 267.
  143. ^ Tan 2018, s. 164.
  144. ^ a b c Öçal 2020, s. 39.
  145. ^ Tan 2018, s. 167.
  146. ^ Tan 2018, s. 308.
  147. ^ Tan 2018, s. 340.
  148. ^ a b Tan 2018, s. 300.
  149. ^ Tan 2018, s. 296.
  150. ^ Öçal 2020, s. 42.
  151. ^ Öçal 2016, s. 99.
  152. ^ Tan 2018, s. 321.
  153. ^ Tan 2018, s. 122.
  154. ^ Tan 2018, s. 307.
  155. ^ Öçal 2020, s. 36.
  156. ^ Tan 2018, s. 160.
  157. ^ Öçal 2020, s. 57.
  158. ^ Tan 2018, s. 119.
  159. ^ Öçal 2016, s. 81.
  160. ^ Tan 2018, s. 282.
  161. ^ Tan 2018, s. 305.
  162. ^ Tan 2018, s. 154.
  163. ^ a b Bozkurt 2021, s. 478.
  164. ^ Tan 2018, s. 330.
  165. ^ Tan 2018, s. 288.
  166. ^ Tan 2018, s. 316.
  167. ^ Tan 2018, s. 128.
  168. ^ Turkish state (2014), ss. 252-261.
  169. ^ a b Gültekin, Ahmet Kerim (2018). "Aşiret Ne Anlatır?". Kürt Tarihi. Cilt 32. s. 12. 
  170. ^ Tan 2018, s. 139.
  171. ^ a b c d e f Alkan, Adnan (2020). "Siirt İli'ndeki Göçebelerin Göç Hareketliliği ve Yolları Üzerine Bir İnceleme". International Journal of Geography and Geography Education, 41. ss. 160-176. doi:10.32003/igge.623657.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  172. ^ Tan 2018, s. 112.
  173. ^ a b Tan 2018, s. 381.
  174. ^ a b c d e f g h Andrews & Benninghaus (2002), ss. 138-141.
  175. ^ a b c Andrews & Benninghaus (2002), s. 126.
  176. ^ a b Yakar, Jak (2000). Ethnoarchaeology of Anatolia: Rural Socio-economy in the Bronze and Iron Ages. Emery and Claire Yass Publications in Archaeology. s. 107. 
  177. ^ Bozkurt 2021, s. 445.
  178. ^ Gökbel, Ahmet (2004). İnanç Tarihi Açısından Sivas. s. 245. 
  179. ^ Soileau, Dilek Kızıldağ (2017). Koçgiri İsyanı: Sosyo-tarihsel Bir Analiz: Sosyo-tarihsel Bir Analiz. 1st. İletişim Yayınları. ISBN 978-975-05-2332-8. 
  180. ^ Andrews & Benninghaus (2002), s. 41.
  181. ^ Kılıç 2017, s. 389.
  182. ^ Bozkurt 2021, s. 181.
  183. ^ Bozkurt 2021, s. 176.
  184. ^ a b Bozkurt 2021, s. 416.
  185. ^ Bozkurt 2021, s. 419.
  186. ^ a b Bozkurt 2021, s. 428.
  187. ^ a b Bozkurt 2021, s. 497.
  188. ^ a b c Bozkurt 2021, s. 418.
  189. ^ Kılıç 2017, s. 422.
  190. ^ Bozkurt 2021, s. 499.
  191. ^ Bozkurt 2021, s. 163.
  192. ^ Bozkurt 2021, s. 654.
  193. ^ Bozkurt 2021, s. 526.
  194. ^ Bozkurt 2021, s. 304.
  195. ^ Kılıç 2017, s. 428.
  196. ^ Bozkurt 2021, s. 164.
  197. ^ Bozkurt 2021, s. 475.
  198. ^ Bozkurt 2021, s. 168.
  199. ^ Bozkurt 2021, s. 371.
  200. ^ Baz, Ibrahim (2015). Şırnak Aşiretleri Ve Kültürü. Şırnak Ticaret ve Sanayi Odası. ss. 27-37. ISBN 978-605-88496-3-1. 
  201. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Bulut (2013), s. 393.
  202. ^ a b c d e Bulut (2013), s. 394.
  203. ^ a b c d e Bulut (2013), s. 143.
  204. ^ a b c d Bulut (2013), s. 142.
  205. ^ a b c d Bulut (2013), s. 405.
  206. ^ Bulut (2013), s. 213.
  207. ^ Turkish state (2014), ss. 341-351.

Bibliyografya

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kürt_aşiretleri&oldid=33994487" sayfasından alınmıştır