Kullanıcı:Y3ell/Çeviri

Turtûşe Emirliği طائفة طرطوشة
1009-1110
Turtûşe Emirliği
Başkent	Turtûşe (Tortosa)
Yaygın dil(ler)	Arapça, Mozarapça, İbranice, Berberice
Resmî din	İslam, Hristiyanlık (Katolik), Yahudilik
Hükûmet	Monarşi
Emir
• 1009–1039/40 Lebîb es-Saklebî • 1039/40–1053/4 Mukātil es-Saklebî • 1053/4–1057/8 Ya‘lâ es-Saklebî • 1057/8–1060 Nebîl es-Saklebî • 1082-1090 Münzir el-Hâcib • 1090–1110 Süleyman bin Münzir
Tarihî dönem	Orta Çağ
• Kurtuba halifeliğin zayıflaması 1009 • Sarakusta'ya dahil edildi 1060–1082 • Murâbıtlar idaresi altına alındı 1110
Para birimi	Dirhem, Dinar
Öncüller Ardıllar Endülüs Emevî Devleti Murâbıtlar
Günümüzdeki durumu	İspanya

Turtûşe Emirliği (Arapça: طائفة طرطوشة, Tâ'ifa Turtûşe), İber Yarımadası'nın kuzeydoğusunda yer alan bir taifa devletiydi. İki farklı hanedan (Saklebîler ve Hûdîler) tarafından yönetilmiştir (1009-1060 ve 1082-1110). Sakleb (slav kökenli) komutan Lebîb es-Saklebî tarafından kurulmuştur.

Tarihçe

Endülüs Emevî Devleti 1008 yılında zayıflamaya başladı. Bu durumdan istifade eden slav kökenli (sakālibe) komutan Lebîb es-Saklebî, 1009 yılında Turtûşe‘de yönetime el koydu. Devamında 1060 yılına kadar sakālibeye mensup komutanlardan Mukātil, Ya‘lâ ve Nebîl, Tayfa’yı yönetmeye devam etti. Nebîl’in yönetimi sırasında 1060 yılında Turtûşe’de bir isyan çıktı ve Nebîl şehri Sarakusta Emîri Ahmed el-Muktedir-Billâh’a teslim etmek zorunda kaldı (1060-1082). Böylece Turtûşe, Sarakusta’yı yöneten Hûdîler’in eline geçti.

Muktedir, tayfa'yı iki oğlu arasında bölüştürdü. Yûsuf el-Mü’temen Sarakusta ve batı topraklarını, Münzir el-Hâcib ise güneydeki Dâniye (Dénia) ve Turtûşe topraklarını aldı. Muktedir’in ölümünden sonra Münzir tayfayı 1082-1090 yılları arasında yönetti. Münzir'in ölümü ile oğlu Süleyman bin Münzir (1090–1110) yönetime geçti.

Yûsuf bin Tâşfîn’in Endülüs’e hâkim olması ve tayfa'ları kendine bağlama siyaseti sonucunda 1110’da Hûdî hâkimiyetine son verildi.

Taifa Emirleri

Saklebîler

• Lebîb es-Saklebî 1009–1039/40
• Mukātil es-Saklebî: 1039/40–1053/4
• Ya‘lâ es-Saklebî: 1053/4–1057/8
• Nebîl es-Saklebî: 1057/8–1060
  • Sarakusta'ya dahil edildi (1060–1082): Ahmed el-Muktedir-Billâh

Hûdîler

• Münzir el-Hâcib: 1082-1090
• Süleyman bin Münzir: 1090–1110

Referans

Özdemir, Mehmet, (Ed.) (2018). İslam Tarihi ve Medeniyeti Cilt 4, Endülüs. Siyer Yayınları. ISBN 9786057558343. 

Ayrıca bakınız

• Sünni hanedanlar listesi

---

< ref name=tdv Turtûşe>"Birsel Küçüksipahioğlu, Turtûşe, İslam Ansiklopedisi". 11 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024. </ref >

< ref name=tdv_Sakālibe>"Ahmet Taşağıl, Sakālibe, İslam Ansiklopedisi". 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024. </ref >

---

HÛDÎLER

• Süleyman b. Hûd el-Müstaîn-Billâh (el-Hâcib, el-Müstaîn-Billâh) (1039-1046)
• Ahmed el-Muktedir-Billâh (el-Hâcib, İmâdüddevle, el-Muktedir-Billâh) (1046-1082)
• Yûsuf el-Mü’temen (1082-1085)
• Ahmet el-Müsta (1085-1110)
• Abdülmelik İmâdüddevle (1110, 4 ay hüküm sürdü)

el muktedir tayfayı iki oğlu arasında bölüştürdü. Yûsuf el-Mü’temen batı kısmını ve Münzir el-Hâcib doğu sahil kısmını aldı.

---

es-Sağrüla‘lâ diye bilinen kuzey sınır bölgesinde

---

de:Liste der Flüsse in Kasachstan ÇEVİRİLECEK en:Template:List of rivers of Europe

---

SİLME Kazakistan'ın ilçeleri de:Kategorie:Vorlage:Kasachstan de:Sowjetische Generalstabskarte en:Regions of Kazakhstan

---

• Ugam Dağları'ındaki eksik dağ ve nehirleri ÇEVİR
• Akjar Gölü, en:Akzhar ÇEVİR
• Şağalalıteniz, en:Shaglyteniz Şağalalı nehri ve Şiderti maddesi
• Kızıltaş Dağları, en:Kyzyltas ÇEVİR Şerubaynura maddesi
• Şığanak Gölü, en:Shyganak Şiderti maddesi
• Siletiteniz Gölü maddesi genişletilecek
• Jalavlı Gölü, en:Zhalauly Sileti maddesi
• Aşçıkol Gölü, en:Ashchykol Boktykaryn Nehri
• Aşçıkol Depresyonu, en:Ashchykol Depression Boktykaryn Nehri

---

---

---