Muhammed Gazi el-Celali
Muhammed Gazi el-Celali (Arapça: محمد غازي الجلالي; d. 22 Mart 1969), 14 Eylül 2024 - 10 Aralık 2024 tarihleri arasında Suriye başbakanı olan Suriyeli inşaat mühendisi ve siyasetçidir. Beşşar Esad ve Baasçı Suriye döneminde Suriye'de başbakan olarak görev yapan son kişidir.
| Ekselansları Muhammad Gazi el-Celali محمد غازي الجلالي | |
|---|---|
| 69. Suriye başbakanı | |
| Görev süresi 14 Eylül 2024 - 10 Aralık 2024 | |
| Başkan | Beşşar Esad |
| Yerine geldiği | Hüseyin Arnus |
| Yerine gelen | Muhammed el-Beşir |
| İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı | |
| Görev süresi 27 Ağustos 2014 - 3 Temmuz 2016 | |
| Cumhurbaşkanı | Beşşar Esad |
| Başbakan | Vail Nadir el-Halki |
| Yerine geldiği | Emad Abdulgani Sabuni |
| Yerine gelen | Ali el-Dafir |
| İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı | |
| Görev süresi Mayıs 2008 - 27 Ağustos 2014 | |
| Cumhurbaşkanı | Beşşar Esad |
| Başbakan | Vail Nadir el-Halki |
| Bakan | Emad Abdulgani Sabuni |
| Suriye Özel Üniversitesi Rektörü | |
| Görev süresi 11 Eylül 2023 - 14 Eylül 2024 | |
| Cumhurbaşkanı | Beşşar Esad |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 22 Mart 1969 Şam, Suriye |
| Partisi | Baas Partisi |
| Diğer siyasi bağlantıları |
Ulusal İlerici Cephe (2024'e kadar) |
| Çocuk(lar) | 3 |
| Bitirdiği okul | Şam Üniversitesi (BCE) Ayn Şams Üniversitesi (Doktora) |
| Hükûmeti | Muhammed Gazi el-Celali Hükûmeti |
Beşşar Esad, 2024 Suriye parlamento seçimlerinin ardından 14 Eylül 2024 tarihinde kendisini başbakan olarak atadı. Daha önce 27 Ağustos 2014 - 3 Temmuz 2016 tarihleri arasında Vail Nadir el-Halki'nin ikinci hükümetinde iletişim ve bilgi teknolojileri bakanı olarak görev yaptı.[1][2]
Esad rejiminin 8 Aralık'ta düşmesinin ardından Şam'da kalarak iktidarın kalan hükümet kurumlarından isyancılara devrini yönetti ve ertesi gün yerini Muhammed el-Beşir'e bıraktı.[3]
İlk yılları ve eğitimi
değiştirDr. Muhammed Gazi el-Celali, 1969 yılında Şam'da doğmuş olup evli ve ikisi erkek biri kız olmak üzere üç çocuk babasıdır. Lisans eğitimini 1992 yılında inşaat mühendisliği alanında tamamlamış ve 1994 yılında Şam Üniversitesinden inşaat mühendisliği alanında yüksek lisans diploması almıştır.[4] Ayrıca 1997 yılında inşaat mühendisliği alanında Master of Science ve 2000 yılında Kahire'deki Ayn Şems Üniversitesinden mühendislik ekonomisi alanında doktora derecesi almıştır.[5]
Kariyeri
değiştirMohammed Gazi el-Celali 2008'den 10 Ağustos 2014'te bakanlık görevini devralana kadar İletişim ve Teknoloji Bakanı'nın yardımcısı, aynı dönemde Genel Posta Şirketinin yönetim kurulu başkanı ve 2005-2013 yılları arasında Karayolu Taşımacılığı Genel Şirketinin yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı.[4]
Ayrıca 2008'den iletişim ve teknoloji bakanı olarak atanana kadar Yükseköğretim Bakanlığında Yükseköğretim Kurulu üyeliği yapmıştır ve Şam Üniversitesinde yardımcı doçent olarak görev yapmaktadır.[5]
El-Celali, 10 Ağustos 2014'ten 3 Temmuz 2016'ya kadar ikinci Vail Nadir el-Halki hükümetinde iletişim ve teknoloji bakanı olarak görev yaptı. Bakanlıktan ayrıldıktan sonra Nisan 2019'dan itibaren Arap Kalite Üreticileri Mütevelli Heyeti Başkanlığı ve 11 Eylül 2023'ten başbakan olarak atanana kadar Suriye Özel Üniversitesi rektörlüğü görevlerini yürüttü.[6][7]
Başbakanlığı
değiştir2024 Suriye parlamento seçimleri sonrası 14 Eylül 2024 tarihinde Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Dr. Muhammed Gazi el-Celali'yi Suriye'de hükümeti kurmakla görevlendiren bir kararname yayınladı.[8]
Esad rejiminin çöküşü
değiştir8 Aralık 2024 tarihinde Celali, Esad rejiminin çöktüğünü kabul etti ve devlet kurumlarının korunmasına vurgu yaparak muhalefete elini uzattığını açıkladı. HTŞ Lideri Ahmed eş-Şara, yeni bir yönetim düzenlemesi resmileşene kadar el-Celali'nin geçici olarak hükümete başkanlık edeceğini açıkladı.[9] Aynı günün ilerleyen saatlerinde el-Celali, Suriye halkının yeni liderlerini seçebilmesi için serbest seçimlerin yapılması çağrısında bulundu.[10][11] HTŞ mensubu liderlerle temasa geçtiğini ve silahlı kişilerin baskı yapılmayacağına dair söz verdiğini belirtti. El-Celali ayrıca kendisinin ve diğer 18 bakanın Şam'da kalma ve ülkeyi terk etmeme yönünde ilkesel bir karar aldıklarını söyledi.[12] Aynı gün el-Celali'nin Şam'da HTŞ milisleri tarafından götürüldüğünü gösteren bir video yayınlandı.[13]
10 Aralık 2024'te Muhammed el-Beşir Suriye Geçiş Hükûmetinin yeni başbakanı olarak atandı ve el-Celali görevinden ayrıldı.[3]
Kişisel yaşamı
değiştirEvli olan Celali'nin ikisi erkek biri kız olmak üzere üç çocuğu vardır.[kaynak belirtilmeli]
Kaynakça
değiştir- ^ "حكومة الدكتور وائل الحلقي 2014 (من 10 آب 2014 حتى 22 حزيران 2016)". Prime Minister office (Arapça). 4 Temmuz 2016. 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2024.
- ^ "الرئيس الأسد يصدر المرسوم رقم 203 القاضي بتشكيل الحكومة السورية الجديدة برئاسة المهندس عماد محمد ديب خميس". Syrian Arab News Agency (Arapça). 3 Temmuz 2016. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Mohammed al-Bashir appointed as Syria's prime minister after Assad's fall - [İLKHA] Ilke News Agency". ilkha.com. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ a b "من هو الدكتور محمد غازي الجلالي المكلّف بتشكيل الحكومة؟". تلفزيون الخبر (Arapça). Alkhabar. 14 Eylül 2024. 14 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2024.
- ^ a b "وزير الاتصالات والتقانة الدكتور المهندس محمد غازي الجلالي". بوابة الحكومة السورية الإلكترونية. 22 Eylül 2023. 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "الجامعة السورية الخاصة تبارك للأستاذ الدكتور محمد غازي الجلالي توليه منصب رئيس الجامعة". Facebook. 11 Eylül 2023. Archived from the original on 24 Eylül 2023. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ "تلفزيون الخبر | وزير التعليم العالي والبحث العلمي الدكتور بسام إبراهيم يصدر قراراً بتعيين الأستاذ الدكتور محمد غازي الجلالي رئيساً للجامعة السورية الخاصة". nabd.com. 11 Eylül 2023. 30 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "محمد غازي الجلالي رئيس وزراء سوريا المنحدر من الجولان". aljazeera.net (Arapça). 26 Eylül 2024. 24 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "الجولاني: المؤسسات العامة ستبقى تحت إشراف رئيس الوزراء السابق" (Arapça). aawsat.com. 8 Aralık 2024. 16 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ Lamb, Kate (8 Aralık 2024). "What's next? Syrian PM calls for free elections". The Guardian. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Syrian rebels topple President Assad, prime minister calls for free elections". Reuters. 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "نخستوزیر سوریه: مرحله جدیدی آغاز شده/ از محل حضور اسد اطلاعی ندارم". ایسنا (Farsça). 8 Aralık 2024. 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ Kumar Mishra, Shivam (8 Aralık 2024). "Watch: Rebels Escort Syrian Prime Minister Out Of Office As Assad Regime Falls". Zee News (İngilizce). 12 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.