Nesrin Sipahi
Zehra Nesrin Sipahi,[1] (29 Ekim 1934, İstanbul), Türk klasik Türk müziği sanatçısı.
| Nesrin Sipahi | |
|---|---|
| Doğum | 29 Kasım 1934 Yeşilköy, İstanbul, Türkiye |
| Tarzlar | Türk Sanat Müziği |
| Meslekler | Şarkıcı |
| Etkin yıllar | 1953-2009 |
| Eş | Hasan Aldemir Sipahi (e. 1957) |
| Çocukları | Yunus Emre Sipahi Candemir Sipahi |
Hayatı
değiştir29 Ekim 1934 tarihinde İstanbul'un Yeşilköy semtinde doğdu.[2] Ailesi Kırım Tatarları'ndandır. Yeşilköy İlkokulu ve Bakırköy Ortaokulu'nndan sonra sanat okulunun moda ve biçki-dikiş kursuna devam etti. İngilizce öğrenmek için bir Amerikan okuluna devam etti. Önce klasik Batı müziği ve şan dersleri alan Nesrin Sipahi'nin klasik Türk müziğine olan yeteneği, İstanbul Belediye Konservatuvarı'nda hocası Ahmet Nuri Canaydın tarafından fark edildi. Şerif İçli'den ders aldı. İstanbul Radyosu'nda münferit programlara çağrılırken, açılan sınava girerek 1953 yılında TRT Ankara Radyosu'nda kadrolu sanatçı olarak göreve başladı. Radyoya girişini, ağabeyi olan tiyatro sanatçısı Nihat Akçan'ın o zamanki eşi tiyatrocu Yıldız Kenter'in teşvik ettiğini ifade etti.[3] Ankara Radyosu'nda, Ankara Devlet Konservatuvarı'nın hocalarından ders gördü. Radyoda Ferit Ruşen Kam, Refik Ahmet Sevengil, Halil Bedii Yönetken, Suphi Ziya Özbekkan ve Ekrem Güyer'den istifade etti. İlk plağı 1957 yılında Odeon Plak Şirketi yapımı Bir rüzgârdır gelir geçer sanmıştım başlıklı kayıt oldu.
Sanat yaşamında Sipahi soyadını kullandı ve Nesrin Sipahi adıyla tanındı.
1965 yılında Tamer Yiğit'le baş rolünü paylaştığı Kalbimdeki Serseri başlıklı müzikal filmde oynadı. 1974 yılında o dönemin Fenerbahçe futbolcularıyla kulübün bilinen ilk marşı olan sözleri Fecri Ebcioğlu'ya ait Yaşa Fenerbahçe'yi söyledi.
1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından devlet sanatçısı unvanı verildi. Klasik Türk müziği şarkıcısı olarak uzunca bir dönem gazinolarda assolistlik yapan sanatçı 1968 yılında tarzının dışına çıkarak popüler müzik tarzında birer aranjman olan Bebek ve Arkadaşımın Aşkısın adlı şarkılar söyledi.
Azerbaycan'daki tek konserini 1970 yılı Haziran ayında o zamanki Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkenti Bakü'de verdi.[4] 25 yıl aradan sonra, 29 Ekim 2016'da Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda konser veren Nesrin Sipahi, doğum gününü sahnede kutladı. Müziğe katkılarından dolayı 2016 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülü'ne lâyık görüldü. Nesrin Sipahi, ödülünü 9 Şubat 2017 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirilen törende Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden aldı.[5]
Müzik hayatı
değiştirMüziğe olan yeteneğinin genç yaşta farkına varan sanatçı, İstanbul Belediye Konservatuvarı'nda öğrenim gördüğü sırada, Şerif İçli'den Harbiye'de bestekârın İstanbul Radyosu'nun karşısındaki evinde ders almaya başladı. Bu süreçte İstanbul Radyosu'nda bazı kayıtlara katılan sanatçı, Ankara Radyosu'nda stajyer sanatçı mülakatının yapılacağını öğrenince, ağabeyinin ve ablasının Ankara'da yaşadığı bu dönemde sınava girdi ve başarılı oldu. 1953 yılından itibaren Ankara Radyosu'nda çalışmalarına başlayan, düzenlediği Anadolu konser turnesinin ardından 1968 yılında çıkardığı Bebek - Arkadaşımın Aşkısın ve Yunus - Karamehmet 45'lik plaklarıyla geniş dinleyici kitlesi edinen[6] sanatçı, davet edildiği ülkelerde de ismini duyurdu.
1965 tarihli yönetmenliğini Ülkü Erakalın'ın yaptığı Veda Busesi adlı filmde kullanılan şarkıları Nesrin Sipahi seslendirdi. Başrollerini Türkan Şoray ile Tunç Okan'ın paylaştığı filmde kullanılan Veda Busesi başlıklı Yusuf Nalkesen bestesi şarkı, satış rekoru kırarak Sipahi'ye altın plak ödülü kazandırdı.[2]
1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen devlet sanatçısı unvanı aldı.
Sanatçının hususiyetini, özellikle sesinin gürlüğü, genişliği ve sanatçının repertuvar tercihleri karakterize etmektedir. Sanatçı, sesinin genişliği sayesinde, Münir Nurettin Selçuk'un Endülüs'te raks eseri örneğinde olduğu gibi, zorlu ve çıkışlı eserleri oldukça yetkin bir biçimde seslendirdi. Nesrin Sipahi bu şarkının hikâyesini şöyle anlattı:
“Münir Nurettin Selçuk Ankara Radyosu'na ihtar çekiyor; benim bestelediğim şarkıları koro okuyabilir, ama solo okunmasına iznim yoktur. Yahya Kemal'in Endülüs'te Raks başlıklı şiirini besteleyen Münir Nurettin Selçuk, Nesrin Sipahi'nin bu şarkıyı plağa okuyacağını haber alınca evine gelerek bizzat dinlemiş, özellikle vurgu yapacağı yerlere dikkat çekmiş. Merhum, Plaktan kendisine düşen telifi almayı reddederek o para ile, Teşvikiye Camisi'nin tahta perdelerinin yenilenmesini ve Teşvikiye Polis Karakolu için odun alınmasını istemiş"[7]
Popüler eserleri sıklıkla seslendirmekle birlikte, sanatçının klasik eserlere özel bir önem atfettiği, özellikle Neoklasik dönem eserlerini oldukça doyurucu bir şekilde icra ettiği kaydedilmelidir. Sanatçının Türk Sanat Müziği'nin 12 Pırlantası başlıklı albümü, Kudsi Erguner yönetiminde hazırlanan ve Paris'te yayınlanan bir albümü ve Osman Nihat Akın'ın En Seçme Eserleri başlıklı albümü, seçkin saz sanatçılarıyla hazırlanması, geleneksel icrayı ve sanatçının musikî zevkini yansıtması itibarıyla diğer çalışmalarından ayrılır. TRT Arşiv programlarında sanatçının başkaca geleneksel icraları da düzenli olarak yayınlanmaktadır.[8][9]
Özel hayatı
değiştirNesrin Sipahi, 23 Ocak 1957'de Hasan Aldemir Sipahi ile evlenerek Akcan olan soyadını değiştirdi. Bu evlilikten iki erkek çocuk sahibi oldu.
Filmografi
değiştirNesrin Sipahi, tek bir filmde oynamıştır. Kalbimdeki Serseri filminde Tamer Yiğit ile baş rolde oynamıştır.
- 1965: Kalbimdeki Serseri
Diskografi
değiştir- 1970: Veda
- 1970: Yusuf Nalkesen Besteleri Nesrin Sipahi
- 1970: Günümüzün Popüler Bestekarı Suat Sayın Eserleri ile Nesrin Sipahi
- 1972: Türk Sanat Müziğinden Seçmeler Vol.3
- 1983: Aşk Mevsime Bakmaz
- 1987: Osman Nihat Akın'ın En Seçme Eserleri ile Nesrin Sipahi
- 1987: Türk Sanat Müziğinin 12 Pırlantası
- 1992: Sharki (Kudsi Ergüner ile)
- 2000: Nesrin Sipahi 1
- 2000: Nesrin Sipahi 2
- 2006: Nesrin Sipahi - Türk Sanat Müziği Serisi
- 2009: Nesrin Sipahi'den Türküler
- 2013: Best of Nesrin Sipahi
- 2024: Seni Ben Ellerin Olsun Diye Mi Sevdim? (Single)
Kaynakça
değiştir- ^ "MÜYORBİR Asil Üye Listesi" (PDF). muyorbir.org. 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
- ^ a b Duvar, Gazete (21 Ekim 2016). "Nesrin Sipahi 82 yaşında sahnede". www.gazeteduvar.com.tr/kultur-sanat/2016/10/21/nesrin-sipahi-82-yasinda-sahnede. 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2021.
- ^ Kanal 24 TV Kanalı'nda Gazeteci Hakan Çelik'in Nesrin Sipahi ile yaptığı röportajdaki bu beyan için bkz. https://www.youtube.com/watch?v=c5S2KKaq8Xs 23 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ ""Elçibəy". Miryəhya Yusifli, 2010. s.75-76" (PDF). 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.
- ^ Siyah Beyaz Aşkların Sesi: Nesrin Sipahi 7 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Bir Zamanlar. 16 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Şafak, Yeni (31 Ekim 2016). "Nesrin Sipahi şarkıları ile büyümek..." Yeni Şafak. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021.
- ^ yaptığı, 'Ece Üner İle Susma'da 107 günlük evlat hasreti sona erdiSunuculuğunu deneyimli haberci Ece Üner’in; için, Kanal D’de ekranlara gelen 'Ece Üner İle Susma' programında 107 günlük evlat hasreti sona erdi daha fazla video. "Nesrin Sipahi sahnede mest etti". Milliyet. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021.
- ^ DEFTERİ, Naim Dilmener NOT. "Nesrin Sipahi' Müziğe adanmış bir ömür". Hürriyet. 4 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021.