Yağcılar, Tortum

Yağcılar, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Yağcılar
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Yağcılar
Yağcılar
Yağcılar
Yağcılar'ın Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°16′27″N 41°21′49″E / 40.2742°K 41.3636°D / 40.2742; 41.3636
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeTortum
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Yüzölçümü
 • Toplam6,14 km²
Rakım2300 m
Nüfus
 (2022)[2][3]
174
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25430

Tarihçe

değiştir

Yağcılar'ın eski adı Karinkos'tur. 1574 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Karinğos ve 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde "Karinkos" şeklinde geçer.[6][7]

Yerleşim, Orta Çağ'da Tao-Klarceti bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki kilise kalıntıları buranın eski nüfusunun Hristiyanlardan oluştuğunu göstermektedir.[8]

Yerleşim, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı mufassal defterine göre, Tortum sancağına bağlı Tortum nahiyesinin köylerinden biriydi. Nüfusu 28 Hristiyan haneden oluşuyordu.[6] Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında köy, Erzurum eyaletinin Tortum kazasına bağlıydı. Bu tarihte köyde, 18'i Müslüman ve 7'si Hristiyan olmak üzere, 25 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 50 kişiden oluştuğu değerlendirilmektedir.[7]

1940 genel nüfus sayımında Erzurum vilayetinin Tortum kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 225 kişiden oluşuyordu.[9] Karinkos adı Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Yağcılar şeklinde değiştirilmiştir. Köyün nüfusu 1965 genel nüfus sayımında 315 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 73 kişi okuma yazma biliyordu.[10]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Tortum Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]

Köyde bugün "Kilise Harmanı" olarak adlandırılan yerde eski bir kilisenin kalıntıları bulunmaktadır. Kalıntılardan kilisenin kireç harcı kullanılarak inşa edildiği anlaşılmaktadır. Bu kilisenin varlığını köylüler de teyit etmektedir.[8]

Coğrafya

değiştir

Mahalle, Erzurum il merkezine 76 km, Tortum ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Tortum'un batısında olup, D.950 numaralı Artvin-Erzurum (Uzundere-Tortum) devlet yoluna Yellitepe, Alapınar, Esendurak ve Tortumkale mahalleleri üzerinden 17,3 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.[13]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 174[2]
2021 199[2]
2020 286[2]
2019 237[2]
2018 180[2]
2017 119[2]
2016 101[2]
2015 109[2]
2014 123[2]
2013 169[2]
2012 122[3]
2011 115[3]
2010 116[3]
2009 101[3]
2008 139[3]
2007 117[3]
2000 198[3]
1990 199[14]
1985 392[15]
1965 315[16]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Tortum Yağcılar Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023. 
  3. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Yağcılar alan". Yağcılar alan. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023. 
  5. ^ "Yagcilar, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023. 
  6. ^ a b Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 92. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  7. ^ a b "Yunus Özger, "XIX. Yüzyılda Tortum'un Nüfus Durumu", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2006, Sayı: 2, s. 113-128". 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023. 
  8. ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 184 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  9. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 251.
  10. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 263.
  11. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  12. ^ "Yağcılar Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023. 
  13. ^ "Yağcılar to D 950". Yağcılar to D 950. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir