Suriye cumhurbaşkanları listesi

Vikimedya liste maddesi

Suriye cumhurbaşkanları listesi, Suriye'de 1920 yılından beri görev yapmış cumhurbaşkanlarının listesidir.

Cumhurbaşkanları listesi

değiştir

Sırasına göre cumhurbaşkanları

değiştir
Sıra Resim Cumhurbaşkanı Görev aldığı tarihler
1.   Suphi Bereket 29 Haziran 1922 - 31 Aralık 1924
1 Ocak 1925 - 21 Aralık 1925
(3 yıl, 175 gün)
2.   Ahmed Nami 28 Nisan 1926 - 15 Şubat 1928
(1 yıl, 293 gün)
3.   Mehmed Ali Bey el-Abid 11 Haziran 1932 - 21 Aralık 1936
(4 yıl, 193 gün)
4.   Haşim el-Etâsî 21 Aralık 1936 - 7 Temmuz 1939
15 Ağustos 1949 - 2 Aralık 1951
28 Şubat 1954 - 6 Eylül 1955
(6 yıl 132 gün)
5.   Behiç el-Hatib 10 Temmuz 1939 - 4 Nisan 1941
(1 yıl, 268 gün)
6.   Taceddin el-Hasani 15 Şubat 1928 - 19 Kasım 1931
16 Eylül 1941 - 17 Ocak 1943
(5 yıl 35 gün)
7.   Ata Bey el-Eyyubi 25 Mart 1943 - 17 Ağustos 1943
(145 gün)
8.   Şükri el-Kuvvetli 17 Ağustos 1943 - 29 Mart 1949
6 Eylül 1955 - 22 Şubat 1958
(8 yıl 28 gün)
9.   Hüsnü Zaim 30 Mart 1949 - 14 Ağustos 1949
(137 gün)
10.   Fevzi Selu 3 Aralık 1951 - 11 Temmuz 1953
(1 yıl, 220 gün)
11.   Edib Çiçekli 11 Temmuz 1953 - 25 Şubat 1954
(229 gün)
12.   Cemal Abdünnâsır 22 Şubat 1958 - 29 Eylül 1961
(3 yıl, 219 gün)
13.   Nazım el-Kudsi 14 Aralık 1961 - 8 Mart 1963
(1 yıl, 84 gün)
14.   Lu'ay el-Etâsî 9 Mart 1963 - 27 Temmuz 1963
(140 gün)
15.   Emin el-Hafız 27 Temmuz 1963 - 23 Şubat 1966
(2 yıl, 211 gün)
16.   Nureddin el-Etâsî 25 Şubat 1966- 18 Kasım 1970
(4 yıl, 266 gün)
17.   Hafız Esad 22 Şubat 1971 - 10 Haziran 2000
(29 yıl, 109 gün)
18.   Beşşar Esad 17 Temmuz 2000 - 8 Aralık 2024
(24 yıl, 144 gün)
19.   Ahmed eş-Şara 29 Ocak 2025 - günümüz

Tarih sırasına göre

değiştir
Sıra Resim Ad
(Doğum-Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi parti Not(lar)
Fransız Mandası (1922-1930)
Suriye Federasyonu (1922-1925)
1   Suphi Bereket
Arapçaصبحي بك بركات
(1883-1939)
29 Haziran 1922[1] 31 Aralık 1924 2 yıl, 185 gün Bağımsız
Suriye Devleti (1925-1930)
(1)   Suphi Bereket
Arapçaصبحي بك بركات
(1883-1939)
1 Ocak 1925 21 Aralık 1925 354 gün Bağımsız
Makam boş kaldı (21 Aralık 1925 - 9 Şubat 1926)
  François Pierre-Alype
Arapçaفرانسوا بيير أليب
(1853-1932)
9 Şubat 1926 28 Nisan 1926 78 gün Bağımsız
2   Ahmed Nami
Arapçaأحمد نامي
(1873-1962)
28 Nisan 1926 15 Şubat 1928 1 yıl, 293 gün Bağımsız
  Taceddin el-Hasani
Arapçaتاج الدين الحسني
(1885-1943)
15 Şubat 1928 14 Mayıs 1930 2 yıl, 88 gün Bağımsız
Birinci Suriye Cumhuriyeti (1930-1950)
Manda Yönetimindeki Suriye Cumhuriyeti (1930-1946)
  Taceddin el-Hasani
Arapçaتاج الدين الحسني
(1885-1943)
14 Mayıs 1930 19 Kasım 1931 1 yıl, 189 gün Bağımsız
  Léon Solomiac
Arapçaليون سولومياك
(1873-1960)
19 Kasım 1931 11 Haziran 1932 205 gün Bağımsız
3   Mehmed Ali Bey el-Abid
Arapçaمحمد علي بك العابد
(1867-1939)
11 Haziran 1932 21 Aralık 1936 4 yıl, 193 gün Bağımsız
4   Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
21 Aralık 1936 7 Temmuz 1939 2 yıl, 198 gün Ulusal Blok
5   Behiç el-Hatib
Arapçaبهيج الخطيب
(1895-1981)
10 Temmuz 1939 4 Nisan 1941 1 yıl, 268 gün Bağımsız
  Halid el-Azm
Arapçaخالد العظم
(1903-1965)
4 Nisan 1941 16 Eylül 1941 165 gün Bağımsız
6   Taceddin el-Hasani
Arapçaتاج الدين الحسني
(1885-1943)
16 Eylül 1941 17 Ocak 1943 1 yıl, 123 gün Bağımsız Hasani görev sırasında öldü.[2]
  Cemil el-Ulşi
Arapçaجميل الألشي
(1883-1951)
17 Ocak 1943 25 Mart 1943 67 gün Bağımsız
7   Ata Bey el-Eyyubi
Arapçaعطا الأيوبي
(1877-1951)
25 Mart 1943 17 Ağustos 1943 145 gün Bağımsız
8   Şükri el-Kuvvetli
Arapçaشكري القوّتلي
(1891-1967)
17 Ağustos 1943 24 Ekim 1945 2 yıl, 68 gün Ulusal Blok
Bağımsız Birinci Suriye Cumhuriyeti (1946-1950)
(8)   Şükri el-Kuvvetli
Arapçaشكري القوّتلي
(1891-1967)
24 Ekim 1945 29 Mart 1949 3 yıl, 156 gün Ulusal Blok Kuvvetli, 29 Mart 1949'da Genelkurmay Başkanı Hüsnü Zaim tarafından devrildi.[3]
Ulusal Parti
9   Hüsnü Zaim
Arapçaحسني الزعيم
(1897-1949)
1949 30 Mart 1949 14 Ağustos 1949 137 gün Bağımsız
(SSMP ilişkili)
Zaim, 1949'da Edib Çiçekli liderliğindeki bir askeri darbeyle devrildi, daha sonra yeni hükûmetin emriyle idam edildi.[4]
  Sami el-Hınnavi
Arapçaسامي الحناوي
(1898-1950)
14 Ağustos 1949 15 Ağustos 1949 1 gün Askeri
(SSMP)
(4)   Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
15 Ağustos 1949 5 Eylül 1950 1 yıl, 21 gün Halk Partisi Bu dönemde Hınnavi, Edib Çiçekli liderliğindeki Aralık 1949 askerî darbesi [ar] ile devrilene kadar ülkenin fiili lideri olarak görev yaptı.
İkinci Suriye Cumhuriyeti (1950-1958)
(4)   Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
5 Eylül 1950 2 Aralık 1951 1 yıl, 88 gün Halk Partisi Etâsî 1951 askerî darbesinin [ar] ardından istifa etti.
  Edib Çiçekli
Arapçaأديب الشيشكلي
(1909-1964)
2 Aralık 1951 3 Aralık 1951 1 gün Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi
10   Fevzi Selu
Arapçaفوزي سلو
(1905-1972)
3 Aralık 1951 11 Temmuz 1953 1 yıl, 220 gün Askeri
(AKH ilişkili)
11   Edib Çiçekli
Arapçaأديب الشيشكلي
(1909-1964)
1953 11 Temmuz 1953 25 Şubat 1954 229 gün Arap Kurtuluş Hareketi Çiçekli 1954'teki darbenin ortasında görevinden istifa etti.[5] Ülkenin bir iç savaşa sürüklenmesini istemediğini iddia ederek ülkeden kaçtı.[5]
  Me'mun el-Küzberi
Arapçaمأمون الكزبري
(1914-1998)
25 Şubat 1954 28 Şubat 1954 3 gün Bağımsız
(4)   Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
28 Şubat 1954 6 Eylül 1955 1 yıl, 190 gün Halk Partisi
(8)   Şükri el-Kuvvetli
Arapçaشكري القوّتلي
(1891-1967)
6 Eylül 1955 22 Şubat 1958 2 yıl, 169 gün Ulusal Parti
Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-1961)
12   Cemal Abdünnâsır
Arapçaجمال عبد الناصر
(1918-1970)
1958 22 Şubat 1958 29 Eylül 1961 3 yıl, 219 gün Ulusal Birlik
İkinci Suriye Cumhuriyeti (1961-1963)
  Me'mun el-Küzberi
Arapçaمأمون الكزبري
(1914-1998)
29 Eylül 1961 20 Kasım 1961 52 gün Bağımsız Kuzbari, Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni dağıtan 1961 askerî darbesinin ardından göreve başladı.
  İzzet en-Nus
Arapçaعزت النص
(1900-1972)[6]
20 Kasım 1961 14 Aralık 1961 24 gün Askeri
13   Nazım el-Kudsi
Arapçaناظم القدسي
(1906-1998)
14 Aralık 1961 8 Mart 1963 1 yıl, 84 gün Halk Partisi 8 Mart Devrimi olarak da bilinen 1963 askerî darbesi, Nazım el-Kudsi'yi devirdi ve gerçek güç darbeyi organize eden Baasçı Askerî Komitede olmasına rağmen, Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyini (UDKK) iktidara getirdi.[7]
Baasçı Suriye (1961-2024)
Makam boş kaldı (8 Mart 1963 - 9 Mart 1963)
14   Lu'ay el-Etâsî
Arapçaلؤي الأتاسي
(1926-2003)
9 Mart 1963 27 Temmuz 1963 140 gün Bağımsız Lu'ay el-Etâsî, Askerî Komitenin gücüne tehdit oluşturmadığı için UDKK tarafından başkan olarak atandı.[8] Baasçı olmayan yüksek rütbeli subayların tasfiye edilmesinden sonra istifa etti.[9]
15   Emin el-Hafız
Arapçaأمين الحافظ
(1921-2009)
27 Temmuz 1963 23 Şubat 1966 2 yıl, 211 gün Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Emin el-Hafız, Mişel Eflak'a ve Arap Sosyalist Baas Partisinin Ulusal Komutanlığına verdiği destek nedeniyle Askerî Komite tarafından devrildi.[10]
Makam boş kaldı (23 Şubat 1966 - 25 Şubat 1966)
16   Nureddin el-Etâsî
Arapçaنور الدين الأتاسي
(1929-1992)
25 Şubat 1966 18 Kasım 1970 4 yıl, 266 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Nureddin el-Etâsî, 1966'dan 1970'e kadar Suriye'nin gerçek yöneticisi olan Salah Cedid ile Savunma Bakanı Hafız Esad arasında bir anlaşmazlık çıkınca devrildi.[11] Esad, 1970 yılında Düzeltici Hareket olarak bilinen bir darbe başlattı.[12]
  Ahmed el-Hatib
Arapçaأحمد الخطيب
(1933-1982)
18 Kasım 1970 22 Şubat 1971 96 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
17   Hafız Esad
Arapçaحافظ الأسد
(1930-2000)
1971
1978
1985
1991
1999
22 Şubat 1971 10 Haziran 2000 29 yıl, 109 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Esad görev sırasında öldü.[13]
  Abdülhalim Haddam
Arapçaعبدالحليم خدام
(1932-2020)
10 Haziran 2000 17 Temmuz 2000 37 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
18   Beşşar Esad
Arapçaبَشَّارُ ٱلْأَسَدِ
(1965-)
2000
2007
2014
2021
17 Temmuz 2000 8 Aralık 2024 24 yıl, 144 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Esad, Suriye İç Savaşı'nda Şam'ın düşmesi sırasında devrildi ve Rusya'ya kaçtı.[14]
Suriye (2025-günümüz)
Makam boş kaldı (8 Aralık 2024 - 29 Ocak 2025)
19   Ahmed eş-Şara
Arapçaأحمد الشرع
(1982-)
29 Ocak 2025 Görevde 13 gün Bağımsız Şara, Esad rejiminin devrilmesinden cumhurbaşkanı olarak atanmasına kadar ülkenin fiili lideri olarak görev yaptı.[15][16][17]

Zaman çizelgesi

değiştir
Ahmed eş-ŞaraBeşşar EsadAbdülhalim HaddamHafız EsadAhmed el-HatibNureddin el-EtâsîEmin el-HafızLu'ay el-EtâsîNazım el-Kudsiİzzet en-NusCemal AbdünnâsırMe'mun el-KüzberiFevzi SeluEdib ÇiçekliSami el-HınnaviHüsnü ZaimŞükri el-KuvvetliAta Bey el-EyyubiCemil el-UlşiHalid el-AzmBehiç el-HatibHaşim el-EtâsîMehmed Ali Bey el-AbidLéon SolomiacTaceddin el-HasaniAhmed NamiFrançois Pierre-AlypeSuphi Bereket

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Arrêtés Nos. 1, 2 & 3, Bulletin hebdomadaire des actes administratifs du Haut-Commissariat (8 October 1922), p. 268 1 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; [1] 5 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ Moubayed 2006, s. 345.
  3. ^ Moubayed 2006, s. 311.
  4. ^ Moubayed 2006, s. 610.
  5. ^ a b Moubayed 2006, s. 339.
  6. ^ "Who's who in the Arab World". 1974. 
  7. ^ Moubayed 2006, s. 133.
  8. ^ Moubayed 2006, s. 175.
  9. ^ Rabinovich 1972, s. 72.
  10. ^ Seale 1990, ss. 99–101.
  11. ^ Seale 1990, ss. 142–144.
  12. ^ Seale 1990, ss. 162–163.
  13. ^ Moubayed 2006, ss. 154–155.
  14. ^ "Syrian rebels topple President Assad, prime minister calls for free elections". Reuters. 8 Aralık 2024. 
  15. ^
  16. ^ "الشرع رئيسا لسوريا وحل الفصائل وحزب البعث وتعطيل الدستور" [Sharaa as President of Syria, dissolving factions and the Baath Party, and suspending the constitution]. Al Jazeera Arabic (Arapça). 29 Ocak 2025. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025. 
  17. ^ "Syria's Sharaa declared president for transitional period, state news agency says". Reuters. 29 Ocak 2025. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025. 

Konuyla ilgili yayınlar

değiştir