Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, resmî kısaltmasıyla DEM Parti,[10] veya eskiden bilinen adıyla Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti); 25 Kasım 2012 tarihinde Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile Yeşiller Partisi'nin birleşmesiyle kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Eş genel başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan'dır. TBMM'de 57 milletvekili ile temsil edilmektedir. Parti, kendini "sol özgürlükçü" fikirleri ağırlıkla benimseyen bir siyasi parti olarak tanımlamaktadır.[11] Simgesi ağaç, güneş ve insan biçiminden oluşmaktadır.[12][13]
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | DEM Parti |
| Eş Genel Başkanlar | Tülay Hatimoğulları Tuncer Bakırhan |
| Parti Sözcüsü | Ayşegül Doğan |
| Slogan(lar) | DEM Gelir Devran Döner Rabe DEM Hat |
| Kuruluş tarihi | 25 Kasım 2012) (Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi olarak) 15 Ekim 2023) (Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi olarak) |
| Önceli |
|
| Merkez | Çankaya, Ankara |
| Üyelik (2024) |  10.353[1] |
| İdeoloji | |
| Siyasi pozisyon | Sol |
| Ulusal üyelik | Emek ve Özgürlük İttifakı Halkların Demokratik Kongresi |
| Avrupa üyeliği | Avrupa Sosyalistler Partisi[9] |
| Resmî renkler | Yeşil, mor ve turuncu |
| TBMM | 57 / 600 Tüm Liste |
| Büyükşehir Belediye Başkanlığı | 2 / 30 Tüm Liste |
| İl Belediye Başkanlığı | 5 / 51 Tüm Liste |
| İlçe Belediye Başkanlığı | 55 / 922 Tüm Liste |
| Belde Belediye Başkanlığı | 9 / 390 Tüm Liste |
| İl Genel Meclisleri | 132 / 1.282 |
| Belediye Meclisleri | 1.410 / 20.953 |
| İnternet sitesi | |
| Parti bayrağı | |
 | |
 Türkiye | |
| 15 Ekim 2023) (Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi olarak isim değiştirdi.) | |
Tarihçe
değiştirÇevreci hareketler: 1987-2007
değiştirTürkiye'de, 1970'li yıllarda dünyadaki benzer örnekleri gibi, güncel çevre sorunlarına tepki olarak çevreci hareketler oluşmuştur. Ancak 1980'li yıllara kadar bu hareketler sivil toplum düşüncesi merkezinde cemiyet, dernek veya vakıf gibi örgütlenmeler şeklinde ortaya çıkmıştır. Ülkede ilk olarak 1987 yılında Yeşil Barış Çevre Derneği ve Türkiye Hava Kirliliğiyle Savaş Derneği girişiminde siyasal parti kurma çalışmaları yapılmış ve 6 Haziran 1988 tarihinde genel başkanlığını Celal Ertuğ'un yaptığı ilk Yeşiller Partisi kurulmuştur.[14] Bu ilk parti deneyimi özellikle liberal ve sol kanatlar arasında sık sık yaşanan çekişmeye sahne olmuş ve 1994 yılında Anayasa Mahkemesi'nin partinin Anayasada öngörülen genel teşkilatlanma ve faaliyet barajını aşamadıkları gerekçesiyle verdiği karar ile son bulmuştur.[15][16]
Partinin kapatılmasını takip eden dönemde Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) gibi yeni sol anlayışla kurulan partiler içerisinde yer alan çeşitli yeşil sosyal hareketler ve siyasi gruplar 2002’de Yeniden Yeşiller Girişimi çağrısıyla bir araya gelmiştir. 2008 yılına kadar Türkiye Yeşilleri veya Yeşiller Türkiye Koordinasyonu adı altında faaliyet gösteren bu hareket aynı yılın 30 Haziran'ında Türkiye'nin ikinci Yeşiller Partisi'nin kuruluşunu gerçekleştirmiştir. Bilge Contepe ve Ümit Şahin yeniden kurulan Yeşiller Partisi'nin eş sözcüleri seçilmişlerdir. 2007 yılında gerçekleşen genel seçimlere partiden Bilge Contepe ve Neriman Gül Eren bağımsız olarak katılmış ancak başarılı olamamıştır.[kaynak belirtilmeli]
Kuruluşu: 2012
değiştirİkinci yeşil siyaset deneyimi de karşılaşılan örgütsel sorunlar karşısında uzun ömürlü olamamıştır. Parti 25 Kasım 2012 tarihinde bağımsız bireylerin de dâhil olduğu bir süreç sonunda 2010 yılında ÖDP'den ayrılan Özgürlükçü Sol Hareket kanadının ve eski Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP) üyelerinin kurduğu ve genel başkanlığını Ferdan Ergut'un yaptığı Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP) ile birleşme kararı alarak Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (YSGP) ismini almıştır.[17] YSGP'nin ilk eş sözcüleri Sevil Turan ve Arif Ali Cangı olmuştur.[18]
Kürt sorununa barışçı ve şiddetsiz çözüm öneren, daha önce 2011 genel seçimlerinde Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) öncülüğünde kurulan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'nu destekleyen ve Halkların Demokratik Kongresi'nin (HDK) kuruluşunda yer alan yeşiller hareketi 2012 yılında çeşitli toplumsal örgütlerin bir araya gelerek bir ittifak partisi olarak kurduğu Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) bir bileşeni olmuştur.
Kürt siyaseti ile bütünleşmesi: 2014-günümüz
değiştir2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Selahattin Demirtaş'ı ve Haziran 2015 genel seçimlerinde HDP'yi desteklemişlerdir.[19] HDP ile nasıl bir ilişki kurulacağı parti içinde ayrılıklara sebebiyet vermiştir. 2 Nisan 2016 tarihinde gerçekleşen ve partinin resmî kısaltmasının "Yeşil Sol Parti" olarak değiştirildiği kongrenin ardından yeşillerin, yeşil feministlerin ve özgürlükçü sosyalistlerin oluşturduğu Yeşil Siyaset Platformu partiden ayrılmıştır.[20][21] Ayrılığın ardından çalışmalarına devam eden bu platform 2020 yılında üçüncü Yeşiller Partisi'nin kuruluşunu gerçekleştirmiştir.[22]
Yeşil Siyaset Platformu ile yaşanan ayrılıktan sonra YSGP, HDP'nin bileşeni olarak siyaset yapmaya devam etmiş ve bu süreçte gerçekleşen seçimlerde HDP ile birlikte hareket etmiştir. HDP'nin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılma ihtimalinin gündeme geldiği dönemde ilk olarak 16 Ekim 2022 tarihinde gerçekleşen kongrede parti logosu değiştirilmiştir.[23] Daha sonra 14 Mart 2023'te Selahattin Demirtaş, HDP'nin kapatılması durumunda 2023 genel seçimlerinde HDP'li milletvekili adaylarının Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden gireceğini belirtmiştir.[24]
24 Mart 2023 tarihinde alınan karar üzerine Halkların Demokratik Partisi (HDP), Emekçi Hareket Partisi (EHP) ve Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) 2023 genel seçimlerine Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden girme kararı aldı.[25] Daha sonra 6 Nisan 2023 tarihinde Emek Partisi (EMEP) de genel seçimlere Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden girme kararı aldı.[26]
Parti seçimlerde %8.82 oy oranıyla 4.803.774 oy almış ve 24 siyasi parti arasında 5. parti olmuştur. Bu sonuçlarla Yeşil Sol Parti 28. dönemde 61 milletvekili çıkarmaya hak kazanmıştır.[27]
2023 yılında parti 4. Olağanüstü Kongre'sinde ve eş genel başkanlığa Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan seçildi.[28] Parti kongrede adını "Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi" olarak değiştirdi ve HEDEP kısaltmasını benimsedi. Ancak Yargıtay HEDEP kısaltmasını kabul etmedi ve değiştirilmesini istedi.[29] Aralık 2023'te partinin kısaltması DEM Parti olarak belirlendi.[10]
Yapılanma
değiştirEş sözcüleri
değiştir2012-2023 döneminde, parti tüzüğünde eş genel başkanlık pozisyonu, "eş sözcü" olarak tanımlanmıştır.
| # | Eş Sözcüler | Görev başlangıcı | Görev bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Sevil Turan-Arif Ali Cangı | 25 Kasım 2012[18] | 29 Kasım 2012 |
| 2 | Sevil Turan-Naci Sönmez | 30 Kasım 2012[30] | 2 Nisan 2016 |
| 3 | Eylem Tuncaelli-Naci Sönmez | 2 Nisan 2016[20] | 1 Aralık 2018 |
| 4 | Eylem Tuncaelli-Sinan Tutal | 1 Aralık 2018[31] | 22-23 Mayıs 2021 |
| 5 | Ayşe Erdem-İbrahim Akın | 22-23 Mayıs 2021[32] | 16 Ekim 2022 |
| 6 | Çiğdem Kılıçgün Uçar-İbrahim Akın | 16 Ekim 2022[33] | 15 Ekim 2023 |
Eş genel başkanları
değiştir| # | Eş Genel başkanlar | Görev başlangıcı | Görev bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Tülay Hatimoğulları-Tuncer Bakırhan | 15 Ekim 2023[34] | Görevde |
Merkez Yürütme Kurulu üyeleri
değiştir2024'te DEM Parti'nin Merkez Yürütme Kurulunu (MYK) oluşturan üyeleri:[35]
| # | Adı | Görevi |
|---|---|---|
| 1 | Tülay Hatimoğulları | Eş Genel Başkan |
| 2 | Tuncer Bakırhan | |
| 3 | Ayşegül Doğan | Parti Sözcüsü |
| 4 | Serhat Eren | Eş Genel sayman |
| 5 | Semra Kıratlı | |
| 6 | Canan Çalağan | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Parti Okulu Komisyonu) |
| 7 | Ebru Günay | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Dış İlişkiler Komisyonu) |
| 8 | İbrahim Akın | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Ekoloji Ve Tarım Komisyonu) |
| 9 | Mahfuz Güleryüz | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Halklar ve İnançlar Komisyonu) |
| 10 | Mehmet Rüştü Tiryaki | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu) |
| 11 | Özlem Gündüz | Eş Genel Başkan Yardımcısı (STK ve Siyasi Partilerle İlişkiler Komisyonu) |
| 12 | Öztürk Türkdoğan | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu) |
| 13 | Sevtap Akdağ Karahalı | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Emek Komisyonu) |
| 14 | Tayip Temel | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Basın, Yayın ve Propaganda Komisyonu) |
| 15 | Vezir Coşkun Parlak | Eş Genel Başkan Yardımcısı (Merkezi Örgütlenme Komisyonu) |
| 16 | Gülistan Kılıç Koçyiğit | Grup Başkanvekili |
| 17 | Sezai Temelli | |
| 18 | Edanur İbrahimoğlu | Gençlik Meclisi Eş Sözcüsü |
| 19 | Rohat Gövercin | |
| 20 | Elif Bulut | Merkezi Örgütlenme Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 21 | Hatice Betül Çelebi | Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 22 | İlknur Birol | Seçim İşleri Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 23 | Kerem Fırtına | Sanat Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 24 | Mehmet Saltoğlu | STK ve Siyasi Partilerle İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 25 | Onur Hamzaoğlu | Sağlık ve Sosyal Politikalar Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 26 | Yüksel Mutlu | Halklar ve İnançlar Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 27 | Halide Türkoğlu | Kadın Meclisi Sözcüsü |
| 28 | Sevda Özçelik Bingöl | Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 29 | Cemile Turhallı Balsak | Dil ve Kültür Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 30 | Heval Dılbıhar | |
| 31 | Berdan Öztürk | Dış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 32 | Melis Emine Tantan | Ekoloji ve Tarım Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 33 | Mehmet Bozgeyik | Emek Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 34 | Murat Gökdağ | Seçim İşleri Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 35 | Ender İmrek | Ekonomi Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 36 | Beritan Güneş Altın | Çocuk Komisyonu Eş Sözcüsü |
| 37 | İhsan Seylan | |
| 38 | Derya Arslan | Merkezi Örgütlenme Komisyonu üyesi |
| 39 | Semiha Şahin | |
| 40 | Umut Vedat Açar | |
| 41 | Murad Mıhçı | Halklar ve İnançlar Komisyonu üyesi |
Parti Meclisi üyeleri
değiştir| # | Adı |
|---|---|
| 1 | Tülay Hatimoğulları |
| 2 | Tuncer Bakırhan |
| 3 | Aysel Batyar Önsel |
| 4 | Bahattin Karaman |
| 5 | Berdan Öztürk |
| 6 | Berkat Kar |
| 7 | Beybün Aslan |
| 8 | Beyza Zeyno Bayramoğlu |
| 9 | Burcugül Çubuk |
| 10 | Bülent Uyguner |
| 11 | Cabbar Leygara |
| 12 | Canan Çalağan |
| 13 | Canan Kebenç Özkan |
| 14 | Cemile Turhallı Balsak |
| 15 | Derya Arslan |
| 16 | Diyadin Fırat |
| 17 | Ebru Günay |
| 18 | Edanur İbrahimoğlu |
| 19 | Elif Bulut |
| 20 | Emirali Türkmen |
| 21 | Ender İmrek |
| 22 | Evgil Türker |
| 23 | Fatma Çelik |
| 24 | Fatma Koçyiğit Öner |
| 25 | Funda Buyruk |
| 26 | Haci Erdemir |
| 27 | Halime Bayram |
| 28 | Hatice Betül Çelebi |
| 29 | Hatice Doğan |
| 30 | Hülya Ateş Koç |
| 31 | Hülya Kavuk |
| 32 | İbrahim Akın |
| 33 | İdil Uğurlu |
| 34 | İlknur Birol |
| 35 | Kemal Bülbül |
| 36 | Kerem Fırtına |
| 37 | Lütfü Kaya |
| 38 | Livan Orman |
| 39 | Mahfuz Güleryüz |
| 40 | Mediha Yüksel |
| 41 | Mehmed Ali Yavuz |
| 42 | Mehmet Bozgeyik |
| 43 | Mehmet Rüştü Tiryaki |
| 44 | Mehmet Saltoğlu |
| 45 | Melis Emine Tantan |
| 46 | Metin Kılıç |
| 47 | Muhammed Ayten |
| 48 | Murat Gökdağ |
| 49 | Murad Mıhçı |
| 50 | Musa Piroğlu |
| 51 | Naciye İskender |
| 52 | Nevroz Şanlı |
| 53 | Nuray Özdoğan |
| 54 | Onur Hamzaoğlu |
| 55 | Ömer Görünmek |
| 56 | Özcan Teker |
| 57 | Özlem Gündüz |
| 58 | Öztürk Türkdoğan |
| 59 | Perihan Pakize Sinemillioğlu |
| 60 | Recep Demirci |
| 61 | Sami Evren |
| 62 | Selçuk Odabaşı |
| 63 | Selda İlgöz Kocayiğit |
| 64 | Sema Koç |
| 65 | Semiha Şahin |
| 66 | Semra Kıratlı |
| 67 | Senem Eriş |
| 68 | Serhat Eren |
| 69 | Servin Kararkoç |
| 70 | Several Ballıkaya Çelik |
| 71 | Sevtap Akdağ Karahalı |
| 72 | Sezai Temelli |
| 73 | Sinem Seven |
| 74 | Şakire Şeyda Ataş |
| 75 | Tayip Temel |
| 76 | Tülay Korkutan |
| 77 | Umut Vedat Açar |
| 78 | Ümit Küçükbayatlılı |
| 79 | Ünal Yusufoğlu |
| 80 | Vedat Çınar Altan |
| 81 | Vezir Coşkun Parlak |
| 82 | Yüksel Mutlu |
| Kaynakça:[36] | |
Kongreler
değiştir| Kongre | Tarih | Eş Genel başkan | Seçim Nedeni |
|---|---|---|---|
| 1. Olağan Büyük Kongre | 1 Aralık 2013 | Sevil Turan-Naci Sönmez | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu gereği) |
| 2. Olağan Büyük Kongre | 2 Nisan 2016 | Eylem Tuncaelli-Naci Sönmez | |
| 3. Olağan Büyük Kongre | 1 Aralık 2018 | Eylem Tuncaelli-Sinan Tutal | |
| 2. Olağanüstü Büyük Kongre | 15 Ekim 2022 | Ayşe Erdem-İbrahim Akın | Partinin amblemi değiştirildi |
| 4. Olağan Büyük Kongre | 15 Ekim 2023 | Tülay Hatimoğulları-Tuncer Bakırhan | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu gereği) |
Belediye başkanları
değiştir| # | İsim | İl | İlçe | Belde | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Hüseyin Uzun | Adıyaman | Çelikhan | Pınarbaşı | |||
| 2 | Hazal Aras | Ağrı | |||||
| 3 | Adnan Doğan | Diyadin | |||||
| 4 | Kenan Alkan | Doğubayazıt | |||||
| 5 | Mümin Erol | Bitlis | Tatvan | ||||
| 6 | Baran Turan | Ahlat | Ovakışla | ||||
| 7 | Ayşe Serra Bucak Küçük | Diyarbakır | |||||
| 8 | Siraç Çelik | Bağlar | |||||
| 9 | Mizgin Ekin | Bismil | |||||
| 10 | Semra Akyüz | Çınar | |||||
| 11 | Hacı Akengin | Dicle | |||||
| 12 | Şiyar Güldiken | Ergani | |||||
| 13 | Besile Narin | Hani | |||||
| 14 | Gülşen Sincar | Kayapınar | |||||
| 15 | Mehmet Şık | Kocaköy | |||||
| 16 | Fatma Ay | Kulp | |||||
| 17 | Dilek Diyar Özer | Lice | |||||
| 18 | Sevim Biçici | Silvan | |||||
| 19 | Adnan Örhan | Sur | |||||
| 20 | Safiye Akdağ | Yenişehir | |||||
| 21 | Cafer Oğur | Elazığ | Karakoçan | ||||
| 22 | Kazım Erhan | Erzurum | Karaçoban | ||||
| 23 | Bahar Göksu | Karayazı | |||||
| 24 | Abdurrahman Sever | Tekman | |||||
| 25 | Şadiye Kırmızıgül | Hakkâri | Yüksekova | ||||
| 26 | Mehmet Nuri Güneş | Iğdır | |||||
| 27 | Yaşar Sarıtaş | Merkez | Halfeli | ||||
| 28 | Adem Oyman | Kars | Digor | ||||
| 29 | Mehmet Alkan | Kağızman | |||||
| 30 | Hüsnü Ancı | Digor | Dağpınar | ||||
| 31 | Mehmet Ali Amak | Mardin | Artuklu | ||||
| 32 | Asya Gezer | Dargeçit | |||||
| 33 | Songül Özbahçeci | Derik | |||||
| 34 | Havvas Güngör | Kızıltepe | |||||
| 35 | Kudret Uçuk | Mazıdağı | |||||
| 36 | Gülbin Şahin Dağhan | Nusaybin | |||||
| 37 | Hoşyar Sarıyıldız | Mersin | Akdeniz | ||||
| 38 | Sırrı Söylemez | Muş | |||||
| 39 | Aryan Doğan | Bulanık | |||||
| 40 | Ahmet Kenan Türker | Malazgirt | |||||
| 41 | Gıyasettin Aydemir | Varto | |||||
| 42 | Salih Elçi | Korkut | Altınova | ||||
| 43 | İsmail Dünder | Bulanık | Elmakaya | ||||
| 44 | Aygül Kapıkayalı | Şanlıurfa | Bozova | ||||
| 45 | Uğur Kahraman | Ceylanpınar | |||||
| 46 | Serhan Paydaş | Hilvan | |||||
| 47 | Ayten Kaya | Suruç | |||||
| 48 | Serhat Dicle İnan | Viranşehir | |||||
| 49 | Sofya Alağaş | Siirt | |||||
| 50 | Ali Rıza Bingöl | Kurtalan | |||||
| 51 | Enes Cengiz | Baykan | Veyselkarani | ||||
| 52 | Güler Yerbasan | Şırnak | Cizre | ||||
| 53 | Türkan Kayır | İdil | |||||
| 54 | Jiyan Ormanlı | Silopi | |||||
| 55 | Ferit Artuç | Merkez | Balveren | ||||
| 56 | Fahrettin Akman | İdil | Sırtköy | ||||
| 57 | Cevdet Konak | Tunceli | |||||
| 58 | Abdullah Zeydan | Van | |||||
| 59 | Ayvaz Hazir | Bahçesaray | |||||
| 60 | Şengül Polat | Başkale | |||||
| 61 | Hatice Atabay Gündoğdu | Çaldıran | |||||
| 62 | Reşat Eraslan | Çatak | |||||
| 63 | Rabia Başak Koç | Edremit | |||||
| 64 | Baran Bilici | Erciş | |||||
| 65 | Ruknettin Hakan | Gevaş | |||||
| 66 | Mehmet Tahir Ertaş | Gürpınar | |||||
| 67 | Cevdet Altındağ | İpekyolu | |||||
| 68 | Hediye Sayıner | Muradiye | |||||
| 69 | Sakine Kutpınar | Özalp | |||||
| 70 | Davut Acar | Saray | |||||
| 71 | Hanım Akkoş | Tuşba | |||||
Milletvekilleri
değiştir| # | Adı | Seçim bölgesi | Görevi |
|---|---|---|---|
| 1 | Tülay Hatimoğulları | Adana | Eş Genel Başkan PM üyesi |
| 2 | Heval Bozdağ | Ağrı | Plan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi |
| 3 | Nejla Demir | Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi | |
| 4 | Sırrı Sakık | ||
| 5 | Hakkı Saruhan Oluç | Antalya | Plan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi |
| 6 | Mehmet Rüştü Tiryaki | Batman | Anayasa Komisyonu Üyesi Eş Genel Başkan Yardımcısı PM üyesi |
| 7 | Zeynep Oduncu | Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi | |
| 8 | Ömer Faruk Hülakü | Bingöl | İçişleri Komisyonu Üyesi |
| 9 | Hüseyin Olan | Bitlis | Güvenlik Ve İstihbarat Komisyonu Üyesi Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi |
| 10 | Semra Çağlar Gökalp | Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Üyesi | |
| 11 | Adalet Kaya | Diyarbakır | Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Katip Üyesi |
| 12 | Berdan Öztürk | Dışişleri Komisyonu Üyesi Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Üyesi NATO Parlamenter Asamblesi Üyesi Dış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü PM üyesi | |
| 13 | Ceylan Akça Cupolo | Dışişleri Komisyonu Üyesi Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi Üyesi Güney Doğu Avrupa İşbirliği Süreci Parlamenter Asamblesi Üyesi Parlamentolararası Birlik Üyesi | |
| 14 | Halide Türkoğlu | Kadın Meclisi Sözcüsü | |
| 15 | Mehmet Kamaç | Milli Savunma Komisyonu Üyesi | |
| 16 | Osman Cengiz Çandar | Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Üyesi Asya Parlamenter Asamblesi Üyesi İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkeler Parlamenter Birliği Üyesi Türkiye - Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Üyesi | |
| 17 | Serhat Eren | Dışişleri Komisyonu Üyesi Eş Genel Sayman PM üyesi | |
| 18 | Sevilay Çelenk Özen | Dijital Mecralar Komisyonu Üyesi NATO Parlamenter Asamblesi Üyesi | |
| 19 | Meral Danış Beştaş | Erzurum | Anayasa Komisyonu Üyesi Akdeniz İçin Birlik Parlamenter Asamblesi Üyesi |
| 20 | Onur Düşünmez | Hakkâri | Adalet Komisyonu Üyesi Milli Savunma Komisyonu Üyesi |
| 21 | Öznur Bartın | Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi | |
| 22 | Vezir Coşkun Parlak | Milli Savunma Komisyonu Üyesi Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi Üyesi Eş Genel Başkan Yardımcısı PM üyesi | |
| 23 | Yılmaz Hun | Iğdır | Dilekçe Komisyonu Üyesi |
| 24 | Sırrı Süreyya Önder | İstanbul (I) | Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili |
| 25 | Kezban Konukçu | Milli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Üyesi | |
| 26 | Cengiz Çiçek | İstanbul (II) | |
| 27 | Özgül Saki | Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Üyesi Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi Üyesi | |
| 28 | Çiçek Otlu | İstanbul (III) | İçişleri Komisyonu Üyesi |
| 29 | Celal Fırat | Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi | |
| 30 | Burcugül Çubuk | İzmir (I) | Dijital Mecralar Komisyonu Üyesi PM üyesi |
| 31 | İbrahim Akın | İzmir (II) | Çevre Komisyonu Üyesi Eş Genel Başkan Yardımcısı PM üyesi |
| 32 | Gülistan Kılıç Koçyiğit | Kars | TBMM Grup Başkanvekili Akdeniz Parlamenter Asamblesi Üyesi |
| 33 | Ömer Faruk Gergerlioğlu | Kocaeli | Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi Üyesi |
| 34 | Salihe Aydeniz | Mardin | Türkiye Büyük Millet Meclisi İdare Amiri |
| 35 | Beritan Güneş Altın | Milli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Üyesi Çocuk Komisyonu Eş Sözcüsü | |
| 36 | George Aslan | Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi | |
| 37 | Kamuran Tanhan | İçişleri Komisyonu Üyesi | |
| 38 | Ali Bozan | Mersin | Dilekçe Komisyonu Üyesi |
| 39 | Perihan Koca | Çevre Komisyonu Üyesi | |
| 40 | Sezai Temelli | Muş | TBMM Grup Başkanvekili PM üyesi |
| 41 | Sümeyye Boz | Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi Güvenlik Ve İstihbarat Komisyonu Üyesi | |
| 42 | Sabahat Erdoğan Sarıtaş | Siirt | Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi |
| 43 | Tuncer Bakırhan | Eş Genel Başkan TBMM Grup Başkanı PM üyesi | |
| 44 | Ayşegül Doğan | Şırnak | Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Katip Üyesi Türkiye - Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Üyesi Parti Sözcüsü |
| 45 | Mehmet Zeki İrmez | Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi | |
| 46 | Nevroz Uysal Aslan | İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Katip Üyesi | |
| 47 | Ayten Kordu | Tunceli | Çevre Komisyonu Üyesi |
| 48 | Mithat Sancar | Şanlıurfa | Anayasa Komisyonu Üyesi |
| 49 | Ömer Öcalan | Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi | |
| 50 | Dilan Kunt Ayan | Adalet Komisyonu Üyesi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi | |
| 51 | Ferit Şenyaşar | Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi | |
| 52 | Gülcan Kaçmaz Sayyiğit | Van | Plan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi |
| 53 | Gülderen Varlı | Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi | |
| 54 | Mahmut Dindar | Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi | |
| 55 | Sinan Çiftyürek | Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi | |
| 56 | Zülküf Uçar | Adalet Komisyonu Üyesi | |
| 57 | Pervin Buldan |
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi ve seçimler
değiştirMilletvekilliği seçimleri
değiştir| Seçim | Lider(ler) | Seçim sonuçları | Sandalye | Hükûmet | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy sayısı | % | ± | # | ± | |||
| 2023 | Çiğdem Kılıçgün Uçar İbrahim Akın |
4.803.922 | 8,82 (#5) |  %2,88
(HDP olarak) |
61 / 600
|
6
|
Muhalefet |
Yerel seçimler
değiştir| Seçim | Lider | Belediye Meclisleri | Belediye Başkanlığı | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy sayısı | % | ± | Oy sayısı | % | # | ± | ||
| 2024 | Tülay Hatimoğulları Tuncer Bakırhan |
2.646.124 | 5,80 (#5) | 0,04
(HDP olarak) |
2.625.588 | 5,70 (#4) | 85 / 1.389
|
60
|
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Madde 2 B bölümü" (PDF).
- ^ "DEM Party is a Pro-Self-Government". 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2024.
- ^ "Madde 2 D bölümü" (PDF).
- ^ "Hatimoğulları: Halk buradadır, halk HDP'dir, halk şimdi HEDEP'tedir". demparti.org.tr. 21 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
- ^ "DEM Party is Green". 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2024.
- ^ "Madde 2 E bölümü" (PDF).
- ^ a b c "Madde 3 D bölümü" (PDF).
- ^ "Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi" [Peoples' Equality and Democratic Party]. Avrupa Sosyalistler Partisi. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ a b "DEM Parti: Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin yeni kısa adı". BBC News Türkçe. 11 Aralık 2023. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ "4. Büyük Kongre Kararları, Faaliyet Raporu ve HEDEP Tüzüğü". yesilsolparti.org. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ "Tüzük". Yeşil Sol Parti. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ "YEŞİL SOL PARTİ KURUMSAL KİMLİK KILAVUZU" (PDF). 8 Ekim 2022. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ Üste, Rabia Bahar (1 Aralık 2015). "DOĞANIN SİYASET PARADİGMASI: YEŞİL SİYASET". Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 7 (2): 38-54. ISSN 1309-8012. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.
- ^ Duru, Bülent (26 Şubat 2014). "Türkiye'de Çevrenin Siyasallaşması:Yeşiller Partisi Deneyimi". Mülkiye Dergisi. 26 (236): 179-199. ISSN 1305-9971. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
- ^ "Basın YGSP'nin kuruluşunu nasıl gördü". 26 Kasım 2012. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Yeni Siyasetin adı kondu: Yeşiller ve Sol Gelecek". 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2023.
- ^ "10 Şubat 2015 YSGP basın açıklaması". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015.
- ^ a b Şarkı, Fırat (3 Nisan 2016). "Partimizin 2. Olağan Konferans/Kongere'si Ankara'da Gerçekleştirildi". Yeşil Sol Parti. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ "Yeşil Siyaset Platformu, YSGP'den ayrıldı - Yeşil Gazete". 27 Nisan 2016. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
- ^ "Türkiye'de Yeşiller Partisi kuruldu, partinin ilkeleri ve hedefleri neler?". BBC News Türkçe. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
- ^ Şen, Dilek (18 Ekim 2022). "Yeşil Sol Parti'nin logosu değişti | Parti Eş Sözcüsü İbrahim Akın: "Kapatılırsa, HDP seçeneksiz değil"". Medyascope. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ "Yeşil Sol Parti, HDP'nin parti üzerinden seçime girme ihtimaline nasıl bakıyor?". BBC News Türkçe. 14 Mart 2023. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023.
- ^ "Emek ve Özgürlük İttifakı'nda tam uzlaşı sağlandı". 24 Mart 2023. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
- ^ "YSK'dan EMEP açıklaması". Sözcü. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2023.
- ^ "Seçim Sonuçları - 2023 Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonucu Ve Oy Oranları". www.sabah.com.tr. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023.
- ^ "HEDEP: Yeşil Sol Parti adını değiştirdi, partinin eş başkanları Tülay Hatimoğulları Oruç ve Tuncer Bakırhan". BBC News Türkçe. 15 Ekim 2023. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
- ^ "Yargıtay HEDEP ismini kabul etmedi". Ensonhaber. 23 Kasım 2023. 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
- ^ "Yeşiller ve Sol'un yeni eşsözcüleri Sevil Turan ve Naci Sönmez - Yeşil Gazete". 1 Aralık 2013. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ @YesillerSol (1 Aralık 2018). "Yeşil Sol Parti 2. Olağan Büyük Kongresi Toplandı. Yapılan Eş Sözcü ve MYK seçimleri sonucunda Eylem Tuncaelli ve Sinan Tutal gelecek dönem partinin sözcülüğüne seçildi" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ "Yeşil Sol Parti 3. Olağan konferansını yaptı". 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ "Yeşil Sol Parti olağanüstü kongresi: Birlikte kazanacağız". 16 Ekim 2022. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ "YSP'nin yeni ismi HEDEP oldu: Yeni eş genel başkanlar Tülay Hatimoğulları Oruç ve Tuncer Bakırhan". birgun.net. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023.
- ^ "Merkez Yürütme Kurulu". demparti.org.tr. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ "Parti Meclisi". demparti.org.tr. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
değiştir