En İyi Film Akademi Ödülü

Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi tarafından verilen Akademi Ödüllerinin bir dalı
(Academy Award for Best Picture sayfasından yönlendirildi)

En İyi Film Akademi Ödülü, 1929'da Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi (AMPAS) tarafından verilmeye başlanan ve o tarihten itibaren her yıl verilen Akademi Ödülleri'nden biridir. Bu ödül, filmin yapımcılarına verilir ve her Akademi üyesinin aday gösterip son oylamada oy kullanabildiği tek kategoridir.[1] En İyi Film kategorisi genellikle gecenin son ödülüdür ve törenin en prestijli ödülü olarak kabul edilir.[2][3][4]

En İyi Film Akademi Ödülü
2023 ödülü sahibi: Oppenheimer
DağıtanSinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
Son kazananOppenheimer (2023)
Resmî sitesioscars.org
En çok kazananSam Spiegel ve Saul Zaentz (3)
En çok adaylıkSteven Spielberg (13), Scott Rudin (9), Kathleen Kennedy (8), Dede Gardner (7), Eric Fellner, Jeremy Kleiner ve Stanley Kramer (6)
Film yapımcısı Richard D. Zanuck ve eşi (1978'den beri) Lili Fini Zanuck, 26 Mart 1990'da 62. Akademi Ödülleri'nde Bayan Daisy ve Şoförü (Driving Miss Daisy) filmiyle Oscar'ı kabul ederken.

2002'den beri Akademi Ödülleri törenlerinin düzenlendiği Hollywood'daki Dolby Tiyatrosu'ndaki Büyük Merdiven sütunları, ödülün başlangıcından bu yana En İyi Film unvanını kazanan her filmi sergiliyor.[5] En İyi Film için aday gösterilen 571 film ve 93 kazanan var.[6]

Kategorideki ad değişiklikleri

değiştir

1. Akademi Ödülleri töreninde (1927 ve 1928 için), her biri gecenin en büyük ödülü olarak kabul edilen iki ödül kategorisi vardı. Biri Olağanüstü Film diğeri ise Eşsiz ve Sanatsal Yapım kategorisiydi. Olağanüstü Film kategorisini savaş destanı Kanatlar kazanırken Eşsiz ve Sanatsal Film kategorisini sanat filmi Şafak kazandı. Her ödül, film yapımcılığının farklı ve eşit derecede önemli yönlerini onurlandırmayı amaçlıyordu.

Ertesi yıl, Akademi Eşsiz ve Sanatsal Film ödülünü vermeyi bıraktı ve geriye dönük olarak Kanatlar’ın kazandığı ödülün verilebilecek en yüksek ödül olduğuna karar verdi.[7] Ödül, bir sonraki tören için Olağanüstü Film unvanını korusa da, isim, aşağıda görüldüğü gibi yıllar içinde birkaç değişikliğe uğradı. 1962'den beri ödüle kısaca En İyi Film adı verildi.[6]

  • 1927/281928/29: Olağanüstü Film Akademi Ödülü (Academy Award for Outstanding Picture)
  • 1929/30 – 1940: Olağanüstü Yapım Akademi Ödülü (Academy Award for Outstanding Production)
  • 1941 – 1943: Olağanüstü Sinema Filmi Akademi Ödülü (Academy Award for Outstanding Motion Picture)
  • 1944 – 1961: En İyi Sinema Film Akademi Ödülü (Academy Award for Best Motion Picture)
  • 1962 – günümüz: En İyi Film Akademi Ödülü (Academy Award for Best Picture)

Ödülü alan kişiler

değiştir

1950 yılına kadar ödül, yapım şirketinin bir temsilcisine verildi. O yıl protokol değiştirildi, böylece ödül tüm adı geçen yapımcılara verildi. Bu kural 1999'da Aşık Shakespeare’in beş yapımcısının ödülü almasından sonra değiştirildi. Ödülü alacak maksimum yapımcı sayısı üç ile sınırlandırıldı.[8][9][10]

2020 yılı itibarıyla, "En İyi Film Ödülü İçin Kriterler (Special Rules for the Best Picture of the Year Award)" ödül için iki ana kriter kullanır:[11]

  • Ekranda açıkça “yapımcı” olarak adı geçen kişiler; yardımcı yapımcı ve diğer yapımcılar bu kriterin dışındadır. (executive producer, co-producer, associate producer, line producer, or produced in association with)"
  • Yapım işlevlerinin büyük bir bölümünü gerçekleştiren üç veya daha az sayıda yapımcı

Steven Spielberg on adaylık ve bir ödül ile en fazla aday gösterilen kişidir. Kathleen Kennedy sekiz adaylık ile hiç kazanamadan en fazla aday olan kişidir. Sam Spiegel ve Saul Zaentz üçer kez ödül kazanmıştır ve en fazla kazanan kişilerdir. Filmin yapımcılara değil yapım şirketlerine verildiği yıllarda Metro-Goldwyn-Mayer, kırk adaylık ve beş ödül ile en fazla kazanan şirket olmuştur.

En İyi Film ve En İyi Yönetmen

değiştir

En İyi Film ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülleri, tarihleri boyunca yakından bağlantılı olmuştur. En İyi Film ödülünü kazanan 93 filmden 67'si En İyi Yönetmen ödülüne de layık görüldü. En İyi Yönetmen adaylığı olmadan En İyi Film ödülüne layık görülen sadece beş film vardır: William A. Wellman'ın yönettiği Wings (1927/28), Edmund Goulding'in yönettiği Grand Hotel (1931/32), Bruce Beresford'un yönettiği Driving Miss Daisy (1989), Ben Affleck'in yönettiği Argo (2012) ve Green Book'un yönetmeni Peter Farrelly (2018). En İyi Film adaylığı almayan iki En İyi Yönetmen kazananı, ödüllerin ilk yıllarındaydı: Two Arabian Knights (1927/28) ile Lewis Milestone ve The Divine Lady (1928/29 ) ile Frank Lloyd).[12]

Aday olacak film sayısının arttırılması

değiştir

24 Haziran 2009'da Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi, En İyi Film kategorisinde aday gösterilecek film sayısının 82. Akademi Ödülleri'nden (2009) başlayarak beşten ona çıkacağını duyurdu.[13] Akademi resmi olarak böyle bir şey söylememiş olsa da, birçok yorumcu, genişlemenin kısmen Kara Şövalye (2008) filminin (ve önceki yıllarda diğer gişe rekorları kıran popüler filmlerin) En İyi Film dalında aday gösterilmemesine yönelik eleştirilere bir yanıt olduğunu belirtti.[14][15][16] Resmi olarak Akademi, kural değişikliğinin, her yıl sekiz ila 12 filmin aday gösterildiği 1930'lar ve 1940'lara, ödülün ilk yıllarına bir geri dönüş olduğunu söyledi. Akademinin Başkanı Sid Ganis, bir basın toplantısında "En İyi 10 Film adayına sahip olmak, Akademi üyelerinin genellikle diğer Oscar kategorilerinde gösterilen ancak en büyük ödül için yarıştan çekilen bazı fantastik filmleri tanımasına ve dahil etmesine olanak sağlayacak. Şubat ayında adaylar açıklandığında bu 10 filmlik listenin nasıl göründüğünü görmek için sabırsızlanıyorum." dedi.[13]

Aynı zamanda oylama sistemi oy çokluğu sisteminden alternatif oya değiştirildi. 2011'de Akademi, aday gösterilen film sayısı beş ile on arasında olacak şekilde kuralı yeniden revize etti; Aday gösterilen filmler, ilk sıradaki oyların %5'ini veya devredilebilir tek oy aday gösterme sürecinin kısaltılmış bir varyasyonundan sonra %5'ini kazanmalıdır.[17] Dönemin Akademi yönetici direktörü Bruce Davis, "En İyi Film adaylığı, olağanüstü bir liyakat göstergesi olmalıdır. Belirli bir yılda bu onuru gerçekten hak eden yalnızca sekiz film varsa, sayıyı tamamlama zorunluluğu hissetmemeliyiz." dedi.[18] Bu sistem 2021 yılına kadar sürdü. Akademi, 94. Akademi Ödülleri'nden itibaren belirli sayıda adaya (on) geri döndü.[19]

Dil ve ülke

değiştir

Kategoride yalnızca on iki İngilizce olmayan film aday gösterildi: La Grande Illusion (Fransızca, 1938); Z (Fransızca, 1969); Göçmenler (İsveççe, 1972); Çığlıklar ve Fısıltılar (İsveççe, 1973); Postacı (Il Postino) (İtalyanca/İspanyolca, 1995); Hayat Güzeldir (İtalyanca, 1998); Crouching Tiger, Hidden Dragon (Mandarin Chinese, 2000); Iwo Jima'dan Mektuplar (Japonca, 2006, ancak Amerikan yapımı olduğu için Yabancı Dilde En İyi Film için uygun değildi); Amour (Fransızca, 2012); Roma (İspanyolca/Mixtec, 2018); Parazit (Korece, 2019); ve Minari (Kore, 2020, ancak Amerikan yapımı olduğu için En İyi Uluslararası Uzun Metraj Film için uygun değildi). [20] Parasite, İngilizce olmayan ve En İyi Film ödülünü kazanan ilk film oldu.[21][22]

Tamamen ABD dışında finanse edilen sadece on film En İyi Film ödülünü kazandı, bunlardan sekizi kısmen veya tamamen Birleşik Krallık tarafından finanse edildi: Hamlet (1948), Tom Jones (1963), Her Mevsim İçin Bir Adam (1966), Chariots of Fire (1981), Gandhi (1982), The Last Emperor (1987), Slumdog Millionaire (2008) ve The King's Speech (2010). Dokuzuncu film The Artist (2011), Fransa tarafından finanse edildi ve onuncu film, Parasite (2019), Güney Kore tarafından finanse edildi.[23]

Film türleri

değiştir

Bazı film türleri çok az ödül aldı ya da hiç almadı. Sadece üç animasyon filmi aday gösterildi: Güzel ve Çirkin (1991), Yukarı Bak (2009) ve Oyuncak Hikâyesi 3 (2010). Son ikisi, Akademi aday sayısını artırdıktan sonra aday gösterildi, ancak hiçbiri kazanamadı. Hiçbir çizgi roman ya da süper kahraman filmi kazanmadı ve şimdiye kadar sadece ikisi aday gösterildi: Kara Panter (2018) ve Joker (2019). Sadece iki fantastik film En İyi Film ödülünü kazandı: Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2003) ve Suyun Sesi (2017), ancak daha fazlası aday gösterildi. Kuzuların Sessizliği (1991), En İyi Film ödülünü kazanan tek korku filmidir ve En İyi Film dalında yalnızca beş korku filmi aday gösterildi: Şeytan (1973), Denizin Dişleri (1975), Altıncı His (1999), Siyah Kuğu (2010) ve Kapan (2017). On bir tane bilimkurgu filmi aday gösterilmesine rağmen hiçbir bilimkurgu filmi ödülü kazanmadı: Otomatik Portakal, Star Wars, ET the Extra-Terrestrial, Avatar, Yasak Bölge 9, Başlangıç, Yerçekimi, Aşk, Mad Max: Fury Road, Marslı ve Geliş.

Chang, 1927/28 ödüllerinde "Benzersiz ve Sanatsal Yapım" kategorisinde aday gösterilmesine rağmen, En İyi Film için henüz hiçbir belgesel aday gösterilmedi.

Gigi, Batı Yakasının Hikâyesi, Benim Güzel Meleğim, Neşeli Günler, Oliver ve Chicago dahil olmak üzere daha önce müzikal olmayan biçimde filme alınan materyallere dayanan müzikal uyarlamalar En iyi Film ödülünü kazandı.

Ödülün ilk sahibi Kanatlar da dahil olmak üzere birkaç destan veya tarihi epik film En İyi Film ödülünü kazandı. Diğerleri arasında Kwai Köprüsü, Ben-Hur, Arabistanlı Lawrence, Patton, Baba II, Son İmparator, Kurtlarla Dans, Schindler'in Listesi, Forrest Gump, Cesur Yürek, İngiliz Hasta, Titanik, Gladyatör ve The Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü yer alır.

Adaylar ve kazananlar

değiştir

1920’ler

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1927-28 Kanatlar / Wings William A. Wellman Lucien Hubbard The Racket
Seventh Heaven
1928-29 Broadway Melodisi / The Broadway Melody Harry Beaumont Irving Thalberg
Lawrence Weingarten
Alibi
The Hollywood Revue of 1929
In Old Arizona
The Patriot

1930’lar

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1930 Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok / All Quiet on the Western Front Lewis Milestone Carl Laemmle Jr. The Big House
Disraeli
The Divorcee
The Love Parade
1931 Cimarron Wesley Ruggles William LeBaron East Lynne
The Front Page
Skippy
Trader Horn
1932 Büyük Otel / Grand Hotel Edmund Goulding Paul Bern
Irving Thalberg
Arrowsmith
Bad Girl
The Champ
Five Star Final
One Hour with You / One Hour with You
Shanghai Express
The Smiling Lieutenant
1933 Cavalcade Frank Lloyd Frank Lloyd
Winfield R. Sheehan
42nd Street
A Farewell to Arms
I Am a Fugitive from a Chain Gang
Lady for a Day
The Private Life of Henry VIII
She Done Him Wrong
Smilin' Through
State Fair
1934 Bir Gecede Oldu / It Happened One Night Frank Capra Frank Capra
Harry Cohn
The Barretts of Wimpole Street
Kleopatra / Cleopatra
Flirtation Walk
The Gay Divorcee
Here Comes the Navy
The House of Rothschild
Imitation of Life
One Night of Love
The Thin Man
Viva Villa!
The White Parade
1935 Gemide İsyan / Mutiny on the Bounty Frank Lloyd Irving Thalberg Alice Adams
Broadway Melody of 1936
Captain Blood
David Copperfield
Muhbir / The Informer
The Lives of a Bengal Lancer
Bir Yaz Gecesi Rüyası / A Midsummer Night's Dream
Sefiller / Les Misérables
Naughty Marietta
Ruggles of Red Gap
Top Hat
1936 Büyük Ziegfeld / The Great Ziegfeld Robert Z. Leonard Hunt Stromberg Yıllar Sonra / Anthony Adverse
Dodsworth
Libeled Lady
Mr. Deeds Goes to Town
Romeo ve Juliet / Romeo and Juliet
San Francisco
Louis Pasteur'ün Yaşamı / The Story of Louis Pasteur
İki Şehrin Hikayesi / A Tale of Two Cities
Three Smart Girls
1937 Emile Zola'nın Hayatı / The Life of Emile Zola William Dieterle Henry Blanke Acı Gerçekler / The Awful Truth
Kahraman Kaptanlar / Captains Courageous
Dead End
The Good Earth
Chicago Yanıyor / In Old Chicago
Lost Horizon / Lost Horizon
One Hundred Men and a Girl
Stage Door
Bir Yıldız Doğuyor / A Star Is Born
1938 Para Beraber Gitmez / You Can't Take It with You Frank Capra Frank Capra Vatan Kurtaran Aslan / The Adventures of Robin Hood
Büyük Caz / Alexander's Ragtime Band
Çocuklar Şehri / Boys Town
The Citadel / The Citadel
Dört Kız / Four Daughters
Harp Esirleri / La Grande Illusion
Jezebel
Pygmalion
Test Pilot
1939 Rüzgâr Gibi Geçti / Gone with the Wind Victor Fleming David O. Selznick Kara Zafer / Dark Victory
Elveda Mr. Chips / Goodbye, Mr. Chips
Unutulmayan Aşk / Love Affair
Mr. Smith Washington Yolunda / Mr. Smith Goes to Washington
Gülmeyen Kadın / Ninotchka
Fareler ve İnsanlar / Of Mice and Men
Cehennemden Dönüş / Stagecoach
Oz Büyücüsü / The Wizard of Oz
Uğultulu Tepeler / Wuthering Heights

1940’lar

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1940 Rebecca Alfred Hitchcock David O. Selznick Bütün Bunlar, Bir de Cennet / All This, and Heaven Too
Yabancı Muhabir / Foreign Correspondent
Gazap Üzümleri / The Grapes of Wrath
Büyük Diktatör / The Great Dictator
Kitty Foyle
Mektup / The Letter
Eve Dönüş / The Long Voyage Home
Kasabamız / Our Town
Philadelphia Hikayesi / The Philadelphia Story
1941 Vadim O Kadar Yeşildi Ki / How Green Was My Valley John Ford Darryl F. Zanuck Damga / Blossoms in the Dust
Yurttaş Kane / Citizen Kane
Here Comes Mr. Jordan
Şafakla Beraber / Hold Back the Dawn
Küçük Tilkiler / The Little Foxes
Malta Şahini / The Maltese Falcon
One Foot in Heaven
Aslan Yürekli Çavuş / Sergeant York
Şüphe / Suspicion
1942 Bayan Miniver / Mrs. Miniver William Wyler Sidney Franklin 49. Paralel / 49th Parallel
Kings Row / Kings Row
Muhteşem Ambersonlar / The Magnificent Ambersons
The Pied Piper
The Pride of the Yankees
Unutulan Yıllar / Random Harvest
Kasabanın Kanunu / The Talk of the Town
Wake Island
Yankee Doodle Dandy
1943 Kazablanka / Casablanca Michael Curtiz Hal B. Wallis Çanlar Kimin İçin Çalıyor / For Whom the Bell Tolls
Cennet Bekleyebilir / Heaven Can Wait
İnsanlık Komedyası / The Human Comedy
Vatan Uğruna / In Which We Serve
Madame Curie
The More the Merrier
Ox-Bow Olayı / The Ox-Bow Incident
Bernadette'in Şarkısı / The Song of Bernadette
Watch on the Rhine
1944 Yolumda Giderken / Going My Way Leo McCarey Leo McCarey Double Indemnity
Gaslight
Since You Went Away
Wilson
1945 Yaratılan Adam / The Lost Weekend Billy Wilder Charles Brackett Anchors Aweigh
The Bells of St. Mary's
Mildred Pierce
Öldüren Hatıralar / Spellbound
1946 Hayatımızın En Güzel Yılları / The Best Years of Our Lives William Wyler Samuel Goldwyn V. Henry
Şahane Hayat / It's a Wonderful Life
The Razor's Edge
The Yearling
1947 Centilmenlik Anlaşması / Gentleman's Agreement Elia Kazan Darryl F. Zanuck The Bishop's Wife
Crossfire
Büyük Umutlar / Great Expectations
34. Caddede Mucize / Miracle on 34th Street
1948 Hamlet Laurence Olivier Laurence Olivier Johnny Belinda
Kırmızı Pabuçlar / The Red Shoes
Talihsizler Yuvası / The Snake Pit
Sierra Madre Hazineleri / The Treasure of the Sierra Madre
1949 All the King's Men Robert Rossen Robert Rossen Battleground
Miras / The Heiress
A Letter to Three Wives
Son Hücum / Twelve O'Clock High

1950’ler

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1950 Perde Açılıyor / All About Eve Joseph L. Mankiewicz Darryl F. Zanuck Dünkü Çocuk / Born Yesterday
Gelinin Babası / Father of the Bride
Hazreti Süleyman'ın Hazineleri / King Solomon's Mines
Sunset Bulvarı / Sunset Boulevard
1951 Paris'te Bir Amerikalı / An American in Paris Vincente Minnelli Arthur Freed Fedai Casus / Decision Before Dawn
İnsanlık Suçu / A Place in the Sun
Quo Vadis
İhtiras Tramvayı / A Streetcar Named Desire
1952 Harikalar Sirki / The Greatest Show on Earth Cecil B. DeMille Cecil B. DeMille Kahraman Şerif / High Noon
Ivanhoe
Moulin Rouge
Kadın Satılmaz / The Quiet Man
1953 İnsanlar Yaşadıkça / From Here to Eternity Fred Zinnemann Buddy Adler Julius Caesar
Zincirli Köle / The Robe
Roma Tatili / Roman Holiday
Vadiler Aslanı / Shane
1954 Rıhtımlar Üzerinde / On the Waterfront Elia Kazan Sam Spiegel Denizde İsyan / The Caine Mutiny
Taşralı Kız / The Country Girl
Yedi Kardeşe Yedi Gelin / Seven Brides for Seven Brothers
Aşk Çeşmesi / Three Coins in the Fountain
1955 Marty Delbert Mann Harold Hecht Aşk Güzel Şeydir / Love Is a Many-Splendored Thing
Bay Roberts / Mister Roberts
Piknik / Picnic
Kırmızı Gül / The Rose Tattoo
1956 80 Günde Devr-i Alem / Around the World in Eighty Days Michael Anderson
John Farrow
Kevin McClory
William Cameron Menzies
Michael Todd
Beraber Yaşayalım / Friendly Persuasion
Devlerin Aşkı / Giant
Kral ve Ben / The King and I
On Emir / The Ten Commandments
1957 Kwai Köprüsü / The Bridge on the River Kwai David Lean Sam Spiegel 12 Öfkeli Adam / 12 Angry Men
Peyton Aşıkları / Peyton Place
Sayonara
Beklenmeyen Şahit / Witness for the Prosecution
1958 Gigi Vincente Minnelli Arthur Freed Sevgili Teyze / Auntie Mame
Kızgın Damdaki Kedi / Cat on a Hot Tin Roof
Kader Bağlayınca / The Defiant Ones
Ayrı Masalar / Separate Tables
1959 Ben-Hur William Wyler Sam Zimbalist
William Wyler
Bir Cinayetin Tahlili / Anatomy of a Murder
Anne Frank'in Günlüğü / The Diary of Anne Frank
İnsanlık Uğruna / The Nun's Story
Tepedeki Oda / Room at the Top

1960’lar

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1960 Garsoniyer / The Apartment Billy Wilder Billy Wilder Alamo Fedaileri / The Alamo
Elmer Gantry
Oğullar ve Sevgililer / Sons and Lovers
Gün Batışı / The Sundowners
1961 Batı Yakasının Hikâyesi / West Side Story Jerome Robbins
Robert Wise
Robert Wise Marsilya Aşıkları / Fanny
Navaron'un Topları / The Guns of Navarone
Bilardocu / The Hustler
Nüremberg Duruşması / Judgment at Nuremberg
1962 Arabistanlı Lawrence / Lawrence of Arabia David Lean Sam Spiegel En Uzun Gün / The Longest Day
Müzik Taciri / The Music Man
Denizde İsyan / Mutiny on the Bounty
Bülbülü Öldürmek / To Kill a Mockingbird
1963 Tom Jones Tony Richardson Tony Richardson
Michael Balcon
America, America
Kleopatra / Cleopatra
Batının Zaferi / How the West Was Won
Çayırdaki Zambaklar / Lilies of the Field
1964 Benim Güzel Meleğim / My Fair Lady George Cukor Jack L. Warner Zorba / Zorba the Greek
Krala Karşı / Becket
Dr. Garipaşk / Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb
Gökten İnen Melek / Mary Poppins
1965 Neşeli Günler / The Sound of Music Robert Wise Robert Wise Darling
Doktor Jivago / Doctor Zhivago
Aptallar Gemisi / Ship of Fools
Bin Soytarı / A Thousand Clowns
1966 Her Devrin Adamı / A Man for All Seasons Fred Zinnemann Fred Zinnemann Alfie
Ruslar Geliyor / The Russians Are Coming, the Russians Are Coming
Macera Gemisi / The Sand Pebbles
Kim Korkar Hain Kurttan? / Who's Afraid of Virginia Woolf?
1967 Gecenin Sıcağında / In the Heat of the Night Norman Jewison Walter Mirisch Bonnie ve Clyde / Bonnie and Clyde
Doctor Dolittle
Mezun / The Graduate
Beklenmeyen Misafir / Guess Who's Coming to Dinner
1968 Oliver! Carol Reed John Woolf Funny Girl /
Kış Aslanı / The Lion in Winter
Rachel, Rachel
Romeo ve Juliet / Romeo and Juliet
1969 Geceyarısı Kovboyu / Midnight Cowboy John Schlesinger Jerome Hellman Bin Günlük Mutluluk / Anne of the Thousand Days
Sonsuz Ölüm / Butch Cassidy and the Sundance Kid
Cici Kız / Hello, Dolly!
Z

1970’ler

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1970 General Patton / Patton Franklin J. Schaffner Frank McCarthy Havaalanı / Airport
Beş Kolay Parça / Five Easy Pieces
Aşk Hikâyesi / Love Story
Cephede Eğlence / M*A*S*H
1971 Kanunun Kuvveti / The French Connection William Friedkin Philip D'Antoni Otomatik Portakal / A Clockwork Orange
Damdaki Kemancı / Fiddler on the Roof
Son Gösteri / The Last Picture Show
Nikola ve Aleksandra / Nicholas and Alexandra
1972 Baba / The Godfather Francis Ford Coppola Quenten Beehn Kabare / Cabaret
Kurtuluş / Deliverance
Sounder
Göçmenler / Utvandrarna
1973 Belalılar / The Sting George Roy Hill Tony Bill
Michael Phillips
Julia Phillips
American Graffiti
Şeytan / The Exorcist
Yastık Kavgası / A Touch of Class
Çığlıklar ve Fısıltılar / Viskningar och rop
1974 Baba II / The Godfather Part II Francis Ford Coppola Francis Ford Coppola
Gray Frederickson
Fred Roos
Çin Mahallesi / Chinatown
Konuşma / The Conversation
Lenny
Yangın Kulesi / The Towering Inferno
1975 Guguk Kuşu / One Flew Over the Cuckoo's Nest Miloš Forman Michael Douglas
Saul Zaentz
Barry Lyndon
Köpeklerin Günü / Dog Day Afternoon
Denizin Dişleri / Jaws
Nashville
1976 Rocky John G. Avildsen Robert Chartoff
Irwin Winkler
Başkanın Adamları / All the President's Men
Şöhret Yolunda / Bound for Glory
Şebeke / Network
Taksi Şoförü / Taxi Driver
1977 Annie Hall Woody Allen Charles H. Joffe,
Jack Rollins
Elveda Güzelim / The Goodbye Girl
Julia - Fred Zinnemann
Yıldız Savaşları Bölüm IV: Yeni Bir Umut / Star Wars Episode IV: A New Hope
The Turning Point
1978 Avcı / The Deer Hunter Michael Cimino Barry Spikings
Michael Deeley
Eve Dönüş / Coming Home
Cennet Bekleyebilir / Heaven Can Wait
Geceyarısı Ekspresi / Midnight Express
Yalnız Bir Kadın / An Unmarried Woman
1979 Kramer Kramer'e Karşı / Kramer vs. Kramer Robert Benton Stanley R. Jaffe Kıyamet / Apocalypse Now
All That Jazz
Breaking Away
Norma Rae

1980’ler

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1980 Sıradan İnsanlar / Ordinary People Robert Redford Ronald L. Schwary Madencinin Kızı / Coal Miner's Daughter
Fil Adam / The Elephant Man
Kızgın Boğa / Raging Bull
Tess
1981 Ateş Arabaları / Chariots of Fire Hugh Hudson David Puttnam Karanlık Şehir / Atlantic City
Altın Göl / On Golden Pond
Kutsal Hazine Avcıları / Raiders of the Lost Ark
Kızıllar / Reds
1982 Gandhi Richard Attenborough Richard Attenborough E.T. the Extra-Terrestrial
Kayıp / Missing
Tootsie
Karar / The Verdict
1983 Sevgi Sözcükleri / Terms of Endearment James L. Brooks James L. Brooks The Big Chill
Kostümcü / The Dresser
Boşluktaki Kahramanlar / The Right Stuff
Sevecenlik / Tender Mercies
1984 Amadeus Miloš Forman Saul Zaentz Ölüm Tarlaları / The Killing Fields
Hindistan'a Geçit / A Passage to India
Yürekte Bir Yer / Places in the Heart
Bir Askerin Hikayesi / A Soldier's Story
1985 Benim Afrikam / Out of Africa Sydney Pollack Sydney Pollack Mor Yıllar / The Color Purple
Örümcek Kadının Öpücüğü / Kiss of the Spider Woman
Prizzi'lerin Onuru / Prizzi's Honor
Witness / Witness
1986 Müfreze / Platoon Oliver Stone Arnold Kopelson Başka Tanrının Çocukları / Children of a Lesser God
Hannah ve Kız Kardeşleri / Hannah and Her Sisters
Görev / The Mission
Manzaralı Oda / A Room with a View
1987 Son İmparator / The Last Emperor Bernardo Bertolucci Jeremy Thomas Haberler / Broadcast News
Öldüren Cazibe / Fatal Attraction
Umut ve Zafer / Hope and Glory
Ay Çarpması / Moonstruck
1988 Yağmur Adam / Rain Man Barry Levinson Mark Johnson Zoraki Turist / The Accidental Tourist
Tehlikeli İlişkiler / Dangerous Liaisons
Mississippi Yanıyor / Mississippi Burning
Çalışan Kız / Working Girl
1989 Bayan Daisy'nin Şoförü / Driving Miss Daisy Bruce Beresford Richard D. Zanuck Doğum Günü Dört Temmuz / Born on the Fourth of July
Ölü Ozanlar Derneği / Dead Poets' Society
Düşler Tarlası / Field of Dreams
Sol Ayağım / My Left Foot

1990’lar

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
1990 Kurtlarla Dans / Dances with Wolves Kevin Costner Jim Wilson
Kevin Costner
Uyanış / Awakenings
Hayalet / Ghost
Baba III / The Godfather, Part III
Sıkı Dostlar / Goodfellas
1991 Kuzuların Sessizliği / The Silence of the Lambs Jonathan Demme Kenneth Utt
Edward Saxon
Güzel ve Çirkin / Beauty and the Beast
Bugsy
JFK
Dalgaların Prensi / The Prince of Tides
1992 Affedilmeyen / Unforgiven Clint Eastwood Clint Eastwood Ağlatan Oyun / The Crying Game
Birkaç İyi Adam / A Few Good Men
Howards End
Kadın Kokusu / Scent of a Woman
1993 Schindler'in Listesi / Schindler's List Steven Spielberg Steven Spielberg
Kathleen Kennedy
Branko Lustig
Kaçak / The Fugitive
Babam İçin / In the Name of the Father
Piyano / The Piano
Günden Kalanlar / The Remains of the Day
1994 Forrest Gump Robert Zemeckis Wendy Finerman
Charles Newirth
Dört Nikah Bir Cenaze / Four Weddings and a Funeral
Ucuz Roman / Pulp Fiction
Şike / Quiz Show
Esaretin Bedeli / The Shawshank Redemption
1995 Cesur Yürek / Braveheart Mel Gibson Mel Gibson
Bruce Davey
Apollo 13
Babe / Babe
Postacı / Il Postino
Aşk ve Yaşam / Sense and Sensibility
1996 İngiliz Hasta / The English Patient Anthony Minghella Saul Zaentz Fargo
Yeni Bir Başlangıç / Jerry Maguire
Sırlar ve Yalanlar / Secrets & Lies
Shine
1997 Titanik / Titanic James Cameron Jon Landau

James Cameron

Benden Bu Kadar / As Good as It Gets
Anadan Doğma / The Full Monty
Can Dostum / Good Will Hunting
Los Angeles Sırları / L. A. Confidential
1998 Aşık Shakespeare / Shakespeare in Love John Madden David Parfitt
Donna Gigliotti
Harvey Weinstein
Elizabeth
Hayat Güzeldir / La vita è bella
Er Ryan'ı Kurtarmak / Saving Private Ryan
İnce Kırmızı Hat / The Thin Red Line
1999 Amerikan Güzeli / American Beauty Sam Mendes Bruce Cohen
Dan Jinks
Tanrının Eseri Şeytanın Parçası / The Cider House Rules
Yeşil Yol / The Green Mile
Köstebek / The Insider
Altıncı His / The Sixth Sense

2000’ler

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
2000 Gladyatör / Gladiator Ridley Scott Douglas Wick
David Franzoni
Branko Lustig
Çikolata / Chocolat
Kaplan ve Ejderha / Crouching Tiger, Hidden Dragon
Erin Brockovich
Trafik / Traffic
2001 Akıl Oyunları / A Beautiful Mind Ron Howard Brian Grazer
Ron Howard
Gosford Parkı / Gosford Park
Yatak Odasında / In the Bedroom
Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği / The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring
Kırmızı Değirmen / Moulin Rouge!
2002 Chicago Rob Marshall Martin Richards New York Çeteleri / Gangs of New York
Saatler / The Hours
Yüzüklerin Efendisi: İki Kule / The Lord of the Rings: The Two Towers
Piyanist / The Pianist
2003 Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü / The Lord of the Rings: The Return of the King Peter Jackson Peter Jackson
Barrie M. Osborne
Fran Walsh
Bir Konuşabilse / Lost in Translation
Dünyanın Uzak Ucu / Master and Commander: The Far Side of the World
Gizemli Nehir / Mystic River
Seabiscuit
2004 Milyon Dolarlık Bebek / Million Dollar Baby Clint Eastwood Clint Eastwood
Albert S. Ruddy
Tom Rosenberg
Göklerin Hakimi / The Aviator
Düşler Ülkesi / Finding Neverland
Ray
Sideways
2005 Çarpışma / Crash Paul Haggis Don Cheadle
Paul Haggis
Cathy Schulman
Brokeback Dağı / Brokeback Mountain
Capote
İyi Geceler ve İyi Şanslar / Good Night, and Good Luck
Münih / Munich
2006 Köstebek / The Departed Martin Scorsese Graham King
Brad Pitt
Brad Grey
Babil / Babel
Iwo Jima'dan Mektuplar / Letters from Iwo Jima
Küçük Gün Işığım / Little Miss Sunshine
Kraliçe / The Queen
2007 İhtiyarlara Yer Yok / No Country for Old Men Joel Coen Joel Coen
Ethan Coen

Scott Rudin
Kefaret / Atonement
Juno
Avukat / Michael Clayton
Kan Dökülecek / There Will Be Blood
2008 Milyoner / Slumdog Millionaire Danny Boyle Christian Colson Benjamin Button'ın Tuhaf Hikayesi / The Curious Case of Benjamin Button
Frost/Nixon
Milk
Okuyucu / The Reader
2009 Ölümcül Tuzak / The Hurt Locker Kathryn Bigelow Kathryn Bigelow
Mark Boal
Nicolas Chartier
Greg Shapiro
Avatar
Kör Nokta / The Blind Side
Yasak Bölge 9 / District 9
Aşk Dersi / An Education
Soysuzlar Çetesi / Inglourious Basterds
Acı Bir Hayat Öyküsü / Precious: Based on the Novel "Push" by Sapphire
Ciddi Bir Adam / A Serious Man
Yukarı Bak / Up
Aklı Havada / Up in the Air

2010’lar

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
2010 Zoraki Kral / The King's Speech Tom Hooper Iain Canning
Emile Sherman
Gareth Unwin
Geoffrey Rush
127 Saat / 127 Hours
Siyah Kuğu / Black Swan
Dövüşçü / The Fighter
Başlangıç / Inception
İki Kadın, Bir Erkek / The Kids Are All Right
Sosyal Ağ / The Social Network
Oyuncak Hikâyesi 3 / Toy Story 3
İz Peşinde / True Grit
Gerçeğin Parçaları / Winter’s Bone
2011 Artist / The Artist Michel Hazanavicius Michel Hazanavicius Savaş Atı / War Horse
Kazanma Sanatı / Moneyball
Hayat Ağacı / The Tree of Life
Paris'te Gece Yarısı / Midnight in Paris
Duyguların Rengi / The Help
Hugo
Senden Bana Kalan / The Descendants
Çok Gürültülü ve Çok Yakın / Extremely Loud & Incredibly Close
2012 Argo Ben Affleck Grant Heslov
Ben Affleck
George Clooney
Aşk / Amour
Düşler Diyarı / Beasts of the Southern Wild
Lincoln
Pi'nin Yaşamı / Life of Pi
Sefiller / Les Misérables
Umut Işığım / Silver Linings Playbook
Zero Dark Thirty
Zincirsiz / Django Unchained
2013 12 Yıllık Esaret / 12 Years a Slave Steve McQueen Brad Pitt
Dede Gardner
Jeremy Kleiner
Bill Pohlad
Steve McQueen
Arnon Milchan
Anthony Katagas
Düzenbaz / American Hustle
Kaptan Phillips / Captain Phillips
Sınırsızlar Kulübü / Dallas Buyers Club
Yerçekimi / Gravity
Aşk / Her
Nebraska
Umudun Peşinde / Philomena
Para Avcısı / The Wolf of Wall Street
2014 Birdman veya (Cahilliğin Umulmayan Erdemi) / Birdman: Or (The Unexpected Virtue of Ignorance) Alejandro González Iñárritu Alejandro González Iñárritu
John Lesher
Arnon Milchan
James W. Skotchdopole
Keskin Nişancı / American Sniper
Çocukluk / Boyhood
Yapay Oyun / The Imitation Game
Büyük Budapeşte Oteli / The Grand Budapest Hotel
Özgürlük Yürüyüşü / Selma
Her Şeyin Teorisi / The Theory of Everything
Whiplash
2015 Spotlight Tom McCarthy Michael Sugar
Steve Golin
Nicole Rocklin
Blye Pagon Faust
Büyük Açık / The Big Short
Casuslar Köprüsü / Bridge of Spies
Brooklyn
Çılgın Max: Öfkeli Yollar / Mad Max: Fury Road
Marslı / The Martian
Diriliş / The Revenant
Gizli Dünya / Room
2016 Ay Işığı / Moonlight Barry Jenkins Adele Romanski
Dede Gardner
Jeremy Kleiner
Aşıklar Şehri / La La Land
Yaşamın Kıyısında / Manchester by the Sea
Geliş / Arrival
Lion
Savaş Vadisi / Hacksaw Ridge
Gizli Sayılar / Hidden Figures
Çitler / Fences
Hell or High Water
2017 Suyun Sesi / The Shape of Water Guillermo del Toro Guillermo del Toro
J. Miles Dale
Beni Adınla Çağır / Call Me by Your Name
En Karanlık Saat / Darkest Hour
Dunkirk
Kapan / Get Out
Uğur Böceği / Lady Bird
Phantom Thread
The Post
Üç Billboard Ebbing Çıkışı, Missouri / Three Billboards Outside Ebbing, Missouri
2018 Yeşil Rehber / Green Book Peter Farrelly Jim Burke
Charles B. Wessler
Brian Hayes Currie
Peter FarrellyNick Vallelonga
Black Panther
Karanlıkla Karşı Karşıya / BlacKkKlansman
Bohemian Rhapsody
Sarayın Gözdesi / The Favourite
Roma
Bir Yıldız Doğuyor / A Star Is Born
Vice
2019 Parazit / Parasite Bong Joon-ho Bong Joon-ho
Kwak Sin-ae
Moon Yang-kwon
Jang Young-hwan
Ford v Ferrari
1917
Joker
Bir Zamanlar Hollywood'da / Once Upon a Time in Hollywood
The Irishman
Küçük Kadınlar / Little Women
Tavşan Jojo / Jojo Rabbit
Marriage Story

2020’ler

değiştir
Yıl Kazanan Film Yönetmen Yapımcı Diğer Adaylar
2020 Nomadland Chloé Zhao Frances McDormand, Peter Spears, Mollye Asher, Dan Janvey, Chloé Zhao Baba
Judas and the Black Messiah
Mank
Minari
Yetenekli Genç Kadın
Metalin Sesi
The Trial of the Chicago 7
2021 CODA Sian Heder Fabrice Gianfermi, Philippe Rousselet, Jerôme Seydoux, Patrick Wachsberger Belfast
Don't Look Up
Drive My Car
Dune: Çöl Gezegeni
Kral Richard: Yükselen Şampiyonlar
Licorice Pizza
Kabus Sokağı
The Power of the Dog
Batı Yakası'nın Hikayesi
2022 Her Şey Her Yerde Aynı Anda Daniel Kwan

Daniel Scheinert

Anthony Russo

Joe Russo

Jonathan Wang

2023 Oppenheimer Christopher Nolan Emma Thomas

Charles Roven Christopher Nolan

  • Kuzuların Sessizliği (1991) En İyi Film Oscar'ını kazanan ilk ve tek gerilim filmidir.
  • Şeytan (1973) En İyi Film Oscar'ına aday olmuş ilk korku ve gerilim filmidir.
  • Güzel ve Çirkin (1991) En İyi Film Oscar'ına aday olmuş ilk animasyon filmidir.
  • Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2003) En İyi Film Oscar'ını kazanan ilk ve tek fantastik filmdir.
  • Köstebek (2006) En İyi Film Oscar'ını kazanan ilk ve tek yeniden çevrim filmdir.
  • The Bells of St. Mary's (1945) En İyi Film Oscar'ına aday olan ilk devam filmidir.
  • Baba II (1974) En İyi Film Oscar'ını kazanan ilk devam filmidir.
  • Marty (1955) bir televizyon filmi (veya mini dizisi) kaynaklı olup En İyi Film Oscar'ını kazanan ilk ve tek filmdir.
  • Kaçak (1993) bir televizyon dizisi'ne dayanarak çekilip En İyi Film Oscar'ına aday gösterilen ilk filmdir.
  • Parazit (2019) yabancı dilde olup En İyi Film Oscar'ını kazanan ilk filmdir.
Kategori Film Yıl Not
En çok ödül alan Ben-Hur 11 ödül 1959 12 dalda aday gösterildi.
Titanik 1997 14 dalda aday gösterildi.
Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü 2003 11 dalda aday gösterildi.
En çok aday gösterilen All About Eve 14 adaylık 1950 6 dalda ödül aldı.
Titanik 1997 11 dalda ödül aldı.
Aşıklar Şehri 2016 6 dalda ödül aldı.
Ödül alan en uzun film Rüzgâr Gibi Geçti 3 saat 54 dakika 1939 1962 yapımı Arabistanlı Lawrence toplamda 3 saat 52 dakika ile bu alanda 2. konumda bulunmasına karşın müzikler çıkarılıp sadece film uzunluğu göz önüne alındığında (222 dakika) Rüzgâr Gibi Geçti'nin (221 dakika) önüne geçmektedir.
Aday gösterilen en uzun film Kleopatra 4 saat 3 dakika 1963 O.J.: Made in America 7 saat 47 dakika ile aday gösterilen en uzun belgesel filmdir.
Ödül alan en kısa film Marty 1 saat 31 dakika 1955 Ödül sahibi ikinci en kısa film ise 1 saat 33 dakika ile 1977'deki Annie Hall'dür.
Aday gösterilen en kısa film She Done Him Wrong 1 saat 6 dakika 1933

Kaynaklar

değiştir
  1. ^ "How the Oscar Voting System Works". People.com. 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2018. 
  2. ^ "Oscars 2017: La La Land didn't win Best Picture. But should it have?". Vox. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2018. 
  3. ^ "Moonlight wins Best Picture, not La La Land, after Warren Beatty and Faye Dunaway gaffe". The Daily Telegraph. 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2018. 
  4. ^ "The Best Picture Winners of the 21st Century". Indiewire. 22 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2018. 
  5. ^ "The Oscars home is now the Dolby Theatre". Entertainment Weekly. 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2012. 
  6. ^ a b "Academy Awards Database – Best Picture Winners and Nominees". Academy of Motion Picture Arts and Sciences. 1 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2012. 
  7. ^ "Why SUNRISE: A SONG OF TWO HUMANS is Essential". Turner Classic Movies. 5 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2012. 
  8. ^ "Who gets the Oscar?". Sydney Morning Herald. Associated Press. 4 Şubat 2005. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2013. 
  9. ^ "Academy restricts Oscar winners". BBC. 26 Haziran 2001. 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2013. 
  10. ^ McNary (21 Ocak 2008). "PGA avoids credit limit". Variety. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "92ND ACADEMY AWARDS OF MERIT" (PDF). Academy of Motion Picture Arts and Sciences. 2019. s. 23. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  12. ^ "Best Director Facts – Trivia (Part 2)". Filmsite. 1 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2009. 
  13. ^ a b Joyce Eng (24 Haziran 2009). "Oscar Expands Best Picture Race to 10 Nominees". TV Guide Online. 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2009. 
  14. ^ Buchanan (22 Ocak 2020). "10 Years Later, an Oscar Experiment That Actually Worked". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  15. ^ "How a Dark Knight Best Picture snub forced the Oscars to change". Polygon (İngilizce). 18 Temmuz 2018. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  16. ^ "A Decade Ago, the Oscars Looked Down on Superhero Movies. Now One Might Win Best Picture". The Ringer (İngilizce). 30 Ocak 2020. 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  17. ^ "New Best Picture Rules Could Discard Large Number of Oscar Ballots (Exclusive)". The Wrap. 22 Haziran 2011. 4 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2014. 
  18. ^ "OSCAR SHOCKER! Academy Builds Surprise & Secrecy Into Best Picture Race: Now There Can Be Anywhere From 5 To 10 Nominees". Deadline Hollywood. MMC. 14 Haziran 2011. 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2011. 
  19. ^ "Oscars: Academy Sets Rules And Regulations For 94th Awards; 10 Best Picture Nominees, Plus Changes In Music And Sound Categories". Deadline Hollywood. 30 Haziran 2021. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021. 
  20. ^ "Best Pictures – Facts & Trivia (part 2)". Filmsite.org. 9 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2009. 
  21. ^ Shoard (10 Şubat 2020). "Parasite makes Oscars history as first foreign language film to win best picture". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 23 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  22. ^ "Everything to Know about Nominee 'Minari'" 27 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (2021-03-15). Los Angeles Times. Retrieved 2021-07-11.
  23. ^ "Best Pictures – Genre Biases". Filmsite.org. 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2009.